Poker z życiem... czyli emocje, które mogą zabić

Stąpanie po krawędzi życia

Paweł Drużek, psycholog sportu w swoich wypowiedziach podkreśla, że w sportach ekstremalnych najważniejsze są emocje. Te, których nie znajdujemy w codziennym życiu. Zwraca również uwagę na innych aspekt.– Ludzie dzielą się na osoby wysoko i niskoreaktywne. Te drugie wybierają sytuacje i zachowania charakteryzujące się wysoką stymulacją, takie jak np. skoki ze spadochronem, wspinaczka. Kiedy podejmują zachowania ryzykowne, ich zapotrzebowanie na stymulacje jest optymalne i czują się wtedy najlepiej. Niestety, poruszanie się na krawędzi życia powoduje, że dochodzi do tragicznych wypadków, dlatego tak często powraca pytanie, po co podejmować takie zachowania? Wśród setek tysięcy ludzi znajdą się tacy, którzy chcą po prostu zrobić coś, dla samego faktu, gdyż ciekawość świata, chęć jego eksploracji również jest domeną ludzkości – twierdzi psycholog, wg którego uprawianie sportów ekstremalnych wiążę się nierozerwalnie ze stanem najwyższego doświadczania – stanem flow. W sytuacji kiedy wykonujemy aktywność, która może zdecydować o naszym życiu, człowiek musi wykorzystać maksymalnie swoje zasoby, koncentrację i skupienia na chwili obecnej, co jest bardzo satysfakcjonującym doznaniem, bo liczy się chwila obecna. Gdy pada pytanie, czy osoby uprawiające sporty ekstremalne, charakteryzują się jakimiś specjalnymi cechami charakteru, psycholog odpowiada bez zastanowienia. – Tak, chociaż oprócz cech charakteru znaczenie ma również uwarunkowanie temperamentalne jednostki. Sporty ekstremalne są takim rodzajem aktywności, do której, wg tej teorii, powinny trafiać w olbrzymiej większości osoby o dużych możliwościach przetwarzania stymulacji, czyli osoby, które poszukują doznań i są otwarte na nowe doświadczenia – mówi Drużek. Dodaje także, że według Marvina Zuckermana, amerykańskiego psychologa – na poszukiwanie doznań, składają się cztery wymiary: poszukiwanie przygód i grozy, poszukiwanie przeżyć, rozhamowanie oraz podatność na nudę. – Osoby, które decydują się na podejmowanie aktywności niebezpiecznych, które bezpośrednio narażają swoje życie – kierują się zapewne różnymi motywami. Już samo podejmowanie uczestnictwa w sportach ekstremalnych, przypisuje tym osobom łatkę odważnych oraz świadczy o ich specyficznych umiejętnościach i profesjonalnym przygotowaniu. Bo choć ryzyko poważnego uszczerbku na zdrowiu oraz śmierci istnieje realnie, to osoby te swoim przygotowaniem sportowym oraz profesjonalnym ekwipunkiem minimalizują prawdopodobieństwo popełnienia błędu, który mógłby kosztować ich życie – tłumaczy psycholog sportu.

Układ z Jezusem

Nie wszyscy fani sportów ekstremalnych chcą odpowiadać na pytanie: dlaczego to robią. Jedna z nich, prosząc o anonimowość, tak to uzasadnia: – Nie wierzę, że pozwolicie mi, wypowiedzieć się tak jak chcę. Usłyszę tylko, że jestem nienormalny. Byłem już gościem w jednym programie o sportach ekstremalnych. Usłyszałem, że zachowuję się niestosownie, usiłując dyskutować „po swojemu”. Ponoć nie czułem klimatu rozmowy. Ktoś, kto mnie nie zna, mówił mi, że ja żyję źle, a on dobrze. Bo on nie ryzykuje. Ja mam swój układ z Jezusem, nie wiem czy dobry, nie wiem czy gorszy od waszego, ale nie wam go oceniać. Ja przynajmniej znam różnice pomiędzy „warto” a „opłaca się”. Chcecie poznać prawdziwe życie? Ruszcie się z kanapy, a nie oceniajcie innych. Nie wystarczy czytać o tym w gazetach – twierdzi fan życia z adrenaliną.

Lepszy byłby eurobiznes

Życie z człowiekiem, którego ciągnie do niebezpiecznych przygód nie jest proste. Mówi o tym Marta Klein, której mąż Krzysztof skacze ze spadochronem. – Oczywiście, że się o niego boję. Jesteśmy umówieni, że ma obowiązek dzwonić do mnie zaraz po skoku. Gdy to się przeciąga, sama dzwonię do niego – twierdzi M. Klein, zaznaczając, że nie należy do osób, które czegoś zakazują. Jak mówi, mąż wie, że nie do końca podobają się jej jego pasje. – Przecież nie przywiążę go do kaloryfera. Więc pozostaje kompromis – twierdzi żona Krzysztofa. Sytuacji nie zmieniło nawet to, że w grudniu na świat przyszedł ich syn Antoni. – Nadal nie będzie żadnych zakazów. Przecież nikt nie chce spędzać czasu ze sfrustrowanym mężem. A tak by to się skończyło. Chociaż nie będę ukrywać, że wolałabym, aby czasem został w domu i zadowolił się grą w eurobiznes – dodaje na zakończenie żona spadochroniarza.

Uprawianie sportów ekstremalnych przypomina grę w pokera. Żeby wygrywać, trzeba być sprytnym, zdeterminowanym, odważnym, ale jednocześnie opanowanym. Trzeba umieć szybko analizować, „rozgryzać” swojego rywala, aby wiedzieć kiedy walczyć do końca, a kiedy powiedzieć pas. Tylko wtedy pasja nie prowadzi do tragedii.

Marek Pietras