Wybierasz się na emeryturę? Złóż wniosek o ustalenie kapitału początkowego!
W związku ze zmianą ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której przepisy od 1 października 2017 r. spowodują obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, ZUS spodziewa się wzmożonego wpływu wniosków o emeryturę osób, które już ukończyły ten wiek, lub też do końca 2017 r. osiągną powszechny wiek emerytalny.
Emerytura dla tych osób ustalona będzie według nowych, zreformowanych zasad, gdzie podstawą jej obliczenia jest m.in. kwota zwaloryzowanych składek emerytalnych i kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego.
W grupie osób uprawnionych do emerytury znajdą się zatem osoby, które nigdy nie miały ustalonego kapitału początkowego, dlatego osoby te powinny złożyć wniosek o ustalenie kapitału początkowego wraz z dokumentacją potwierdzającą przebieg ubezpieczenia, przypadającego do 31 grudnia 1998r. oraz dokumentacją potwierdzającą wysokość osiągniętych wynagrodzeń do 31 grudnia 1998 r.
Ponadto w grupie tych ubezpieczonych będą także osoby, które, co prawda miały już ustalony kapitał początkowy, jednak w związku ze zmianami przepisów w sposobie jego obliczenia, przeliczenie kapitału początkowego może spowodować korzystniejsze obliczenie jego wysokości.
Przeliczenie kapitału początkowego
Przypominamy, że kapitał początkowy podlega przeliczeniu (tj. ponownemu ustaleniu) w razie nadesłania do ZUS dokumentów, które nie były wcześniej dostarczone, np. może to być nowy dowód umożliwiający zwiększenie stażu pracy, tj. okresów składkowych lub nieskładkowych, albo nowe dowody w sprawie wynagrodzenia (dochodu).
Liczne zmiany prawne w zakresie ustalania kapitału początkowego, które miały miejsce w latach 2011-2015, spowodują konieczność przeliczenia wcześniej ustalonego kapitału początkowego. Zatem warto przypomnieć najważniejsze zmiany, które nastąpiły w przeliczeniu wartości kapitału początkowego:
• okres sprawowania opieki nad małoletnim dzieckiem uwzględnia się bez ograniczania do 1/3 udowodnionych okresów składkowych,
• ustalanie podstawy wymiaru z faktycznego okresu ubezpieczenia osobom urodzonym przed 31 grudnia 1968 r., które z powodu nauki w szkole wyższej nie mogły udowodnić 10 kolejnych lat podlegania ubezpieczeniu społecznemu
• ustalenie kapitału początkowego dla osoby, która udowodniła okresu ubezpieczenia krótszy niż 6 miesięcy stażem ubezpieczeniowym wynoszącym 6 miesięcy lub krótszym, a uzyskała decyzję o odmowie ustalenia kapitału początkowego,
• korzystniejsze obliczenie współczynnika p z uwzględnieniem miesięcy i dni pominiętych przy ustalaniu kapitału po raz pierwszy,
• ustalenie podstawy wymiaru z uwzględnieniem zarobków z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed 1 stycznia 1999 r., w tym w całości lub w części sprzed 1 stycznia 1980 r.,
• ustalenie podstawy wymiaru kapitału początkowego dla osoby, która pozostawała w ubezpieczeniu przez okres krótszy niż 1 rok kalendarzowy.
• ustalanie wskaźnika podstawy wymiaru kapitału początkowego z roku kalendarzowego, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez część miesięcy tego roku. Wówczas do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ten rok kalendarzowy, odpowiednio do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.
• ustalenie podstawy wymiaru kapitału początkowego wskazany został okres, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez część miesięcy roku kalendarzowego.
• znowelizowane przepisy od 1 maja 2015 r. wprowadziły nowe zasady ustalania kapitału początkowego za okresy opieki nad dzieckiem. Wprowadzona regulacja przewiduje, że przy ustalaniu kapitału początkowego okresy opieki nad dzieckiem (np. urlopu wychowawczego lub urlopu bezpłatnego) uwzględnione są po 1,3% podstawy wymiaru kapitału początkowego za każdy rok tych okresów (z uwzględnieniem pełnych miesięcy ), a nie jak dotychczas po 0,7% podstawy wymiaru.
W przypadku, gdy ubezpieczony miał ustalony kapitał początkowy na zasadach obowiązujących przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, może wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie jego wysokości z zastosowaniem znowelizowanych przepisów.
W jednostkach organizacyjnych ZUS lub na stronie internetowej ZUS dostępny jest formularz wniosku o ponowne ustalenie kapitału początkowego: ZUS Kp- 3. Wniosek o ponowne obliczenie kapitału początkowego należy podpisać a następnie przesłać pocztą (listem zwykłym) lub dostarczyć osobiście do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS. Ustalenie kapitału początkowego następuje w formie decyzji organu rentowego. Od wydanej decyzji przysługuje odwołanie za pośrednictwem Oddziału ZUS do Sądu Okręgowego - Sądu Pacy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Postępowanie odwoławcze w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest wolne od opłat.