Podejrzany Holender zatrzymany na dworcu w Raciborzu. Miał przy sobie fortunę!
Przeszukania domów i aresztowania polskich działaczy w Raciborzu i Zabełkowie, śmiertelne żniwo „zabawy z grantami” w Rydułtowach, zatrzymanie obywatela Holandii na dworcu kolejowym w Raciborzu, strajki górników w powiecie rybnickim, kradzież koni w stajniach huzarskich na Ostrogu, tajemniczy mord w Marklowicach oraz odpowiedź na pytanie, czy można okraść żonę? O tym wszystkim pisały „Nowiny Raciborskie” równo sto lat temu.
Racibórz • 23 maja 1919 r.
Baczność, ludu górnośląski!
(...) W pismach niemieckich roją się ogłoszenia, wzywające ochotników pod broń*, a hakatyści** niby szałem ogarnięci urządzają po miastach masowe korowody i demonstracye, podczas których wznoszą się groźne, wojownicze okrzyki – słowem ruch panuje taki, jak w 1914 r. w pierwszych dniach po wypowiedzeniu wojny światowej. Chcąc upozorować ten nowy gwałt przed światem, pragną Niemcy wyprowadzić Was z równowagi i pchnąć do czynów, które by mogły usprawiedliwiść ich napaść.
To też baczność, Rodacy! Nie dajcie się uwieść słusznemu oburzeniu, nie dajcie się spowodować do czynów, za które odpowiedzialność przeciwnicy mogliby na Was zwalić (...)
Wobec uzbrojonego od stóp do głów przeciwnika stoimy wprawdzie bezbronni, ale nie bezsilni! Za nami bowiem stoją potęgi, których nic zwalczyć nie potrafi: Bóg sprawiedliwy – prawo – opinia świata całego!
Zwycięstwa wojsk polskich
Z Warszawy donoszą: Na froncie galicyjskim zdobyły wojska polskie w nocy na 19 maja Borysław i Drohobycz. Inne oddziały zdobyły Mikołajew i wymusiły sobie przejście przez Dniestr pod Rozwadowem. Droga wojskowa oraz linia kolejowa Lwów – Mikołajew są w zupełności w naszem posiadaniu***.
Sprawa kolei w dzielnicach odłączonych od Niemiec
Opowiadano sobie, że Niemcy usuwają z Górnego Śląska wagony i zapasy kolejowe, ażeby ich nie wydać Polakom. Gdyby to miało być prawda, to Niemcy nic na tem nie zyskają, albowiem § 371 warunków pokojowych**** zawiera stosowne przepisy co do odstąpienia kolei żelaznych w dzielnicach odłączonych do Niemiec, a więc i na G. Śląsku.
Paragraf ten przepisuje, że Niemcy muszą oddać wszelkie budowle i urządzenia wszystkich kolei w kompletnym i dobrym stanie: zaś co do wagonów wszelakiego gatunku (osobowych i towarowych) to winni ich dokładnie tyle odstawić, ile ostatnia inwentura przed 11 listopada 1918 dla odnośnych obwodów wykazuje (...)
Z tych przepisów wynika, że choćby Niemcy z G. Śląska wagony i inne urządzenia usunęli, albo cośkolwiek przy kolejach zniszczyli, Polska krzywdy na tem nie poniesie, bo Niemcy muszą wszystko odstawić w komplecie.
Ofiarność górników
Czerwionka w Rybnickiem. Wszystkim szanownym górnikom z kopalni „Dębieńsko” składam serdeczne dzięki za datek z dnia 15 maja w wysokości 300 marek, który mi oddał komitet. Jest to wsparcie dla mnie i moich dzieci. Mój mąż Józef Wincierz został przez sąd raciborski na 15 miesięcy więzienia skazany. Za co, to górnicy wiedzą. Marta Wincierz.
* Wzburzenie było wywołane niekorzystnymi warunkami pokojowymi, jakie zostały przedłożone Niemcom po zakończeniu I wojny światowej.
** Hakata – określenie Niemieckiego Związku Marchii Wschodniej, którego celem była germanizacja ziem polskich objętych zaborem niemieckim.
*** Wieści z frontu galicyjskiego dotyczą walk polsko–ukraińskich, które trwały od listopada 1918 r. do lipca 1919 r.
**** Artykuł dotyczy warunków traktatu pokojowego, kończącego I wojnę światową. Niemcy, które przegrały ten konflikt, musiały zgodzić się na szereg ustępstw terytorialnych oraz majątkowych, a także krępujących ich suwerenność (ograniczenie siły wojskowej). Surowe warunki pokojowe miały zapobiec przyszłej wojnie.
