Co się dzieje w PKS-ie?

Rybnicki PKS jest już w stanie likwidacji. Spółka pozbywa się majątku, żeby móc opłacać te kursy, które jeszcze nie zostały zlikwidowane. Tymczasem nasza redakcja próbowała zebrać informacje o napełnieniach kursów i wyborze modelów autobusów wypuszczanych na trasy. Do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi z zarządu. Mało tego. Jak się okazało, w trakcie swojego urzędowania prezes Jerzy Siwica jedno z pomieszczeń należące do spółki wynajął swojej córce do prowadzenia działalności gospodarczej. Sam tłumaczy, że nie było innych ofert w przetargu.

 

 

W czasie gdy prezes spółki zażądał od gmin z powiatu rybnickiego opłacania kursów, w przeciwnym razie te znikną z rozkładu jazdy, do nas docierały kolejne sygnały o sytuacji w rybnickim PKS-ie. – To, że jest mało pieniędzy, to wszyscy wiedzą, ale jak się wypuszcza małego busa na trasę Rybnik – Gliwice, a duży autobus jeździ na trasie Rybnik – Żory w czasie małego napełnienia, to nic dziwnego, że długi będą jeszcze bardziej rosły – mówił nam niedawno jeden z kierowców rybnickiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej. Chodziło o okres od stycznia do lipca minionego roku. Gdy zapytaliśmy prezesa, o konkretne modele autobubusów na konkretnych trasach nie otrzymaliśmy odpowiedzi do tej pory (pytania zadaliśmy w październiku 2010 r.). – Na trasach Rybnik – Żory i Rybnik – Gliwice w okresie od stycznia do lipca br. kursowały autobusy według turnusu kierowców – Autosan, MAN, Iveco,  Jelcz, Mercedes – odpowiedział nam wymijająco prezes Jerzy Siwica.

 

 

Pomimo, że spółka PKS Rybnik w 80 proc. należy do Ministerstwa Skarbu Państwa, a więc obowiązuje ją ustawa o dostępie do informacji publicznej, dowiedzenie się czegokolwiek o podejmowanych decyzjach graniczy z cudem. Np. ile firma w minionym roku otrzymała zleceń na wynajem autobusów? –  Ile zleceń na wynajem autobusów było realizowanych przez Spółkę jest sprawą wewnętrzną (poufną) firmy i takich informacji do publicznej wiadomości nie przekazujemy – informuje nas prezes Siwica. Prezes nie chciał nam również podać listy stanowisk oraz zakresu obowiązków, powołując się ponownie na tajemnicę przedsiębiorstwa. – Oczywiście jeśli w spółce większość udziałów ma skarb państwa to obowiązują te same przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, co np. urząd miasta czy gminy – mówi Grzegorz Wójkowski ze Stowarzyszenia Bona Fides z Katowic.

 

 

Według informacji, do których dotarliśmy, na stacji paliw należącej do przedsiębiorstwa, która jest nota bene bezobsługowa, jeszcze niedawno przez większość czasu przebywały dwie osoby, które obsługiwały na zmianę podjeżdżające autobusy. – To jest jakaś kpina. Tam się nic nie robi, nikt nie pilnuje tego, że wywala się pieniądze na „nicnierobienie” – oburza się jeden z kierowców. – Do tankowania autobusów PKS posiada dwie zakładowe stacje paliw na zajezdniach w Rybniku i w Wodzisławiu Śl. Stacje te wyposażone są w bezobsługowy system tankowania pojazdów. Do nadzoru nad pracą stacji paliw dopuszczonych zostało razem 10 osób – przyznaje szef rybnickiego PKS-u. Co należy do ich obowiązków? Nie udało się nam tego dowiedzieć.

 

Prezes milczy również w sprawie inwentaryzacji przeprowadzanej w firmie. Poinformował nas jedynie, że ta przeprowadzana jest zgodnie z ustawą o rachunkowości w obecności biegłego rewidenta. Szczegółów się nie dowiedzieliśmy.

 

 

Spółce zaczęło iść coraz gorzej w ciągu ostatnich lat, fakt ten jednak nie przeszkodził prezesowi, by jedno z pomieszczeń przy ul. Jankowickiej wynająć swojej córce na Pracownię Psychologiczną. W zamian za uczciwą rodzinną transakcję, szef rybnickiego PKS-u może liczyć na bonifikatę w opłatach za badania swoich pracowników. Jerzy Siwica tłumaczy, że kilka razy publikował ogłoszenia o przetargu na wynajem, jednak ani razu nie wpłynęło żadne zgłoszenie. – Komisja przetargowa w składzie trzyosobowym w dniu 24 października 2008 r. dokonała otwarcia ofert. Wobec braku innych ofert i spełnionymi kryteriami określonymi w ogłoszeniu została przyjęta oferta Przychodni Psychologicznej – wyjaśnia Siwica. Prezes podkreśla również, że za rok 2010 opłaty zna wynajem wyniosą  ponad 9 tys. zł netto.

 

 

Jeżeli „na dniach” nie znajdzie się chętny inwestor, to od 2011 rybnicki PKS może zniknąć z dróg. Tym samym 210 pracowników zostanie bez pracy. Wtedy będą mogli liczyć na prywatnych przewoźników, którzy może przejmą trasy zlikwidowane przez rybnicki PKS. – To totalna głupota takie zarządzanie. Tak jest zawsze w państwowych firmach. Zamiast dbać o pasażerów, to się tnie następne kursy. W ostatnim czasie autobusy były już w takim stanie, że kto by chciał nimi jeździć ? – mówi Andrzej Rafalski, który jeszcze do niedawna dojeżdżał z Rybnika do Gliwic. Jako ostatnie, zlikwidowane zostały połączenia z Wodzisławia Śląskiego do Krakowa, przejeżdżające przez Rybnik i Żory. Wcześniej zlikwidowanych zostało większość lokalnych kursów do Wodzisławia, Żor czy gmin powiatu rybnickiego. – W tej chwili zostały kursy do Gliwic, Knurowa, Ornontowic, Łodzi, Nowego Sącza i Zakopanego oraz do Gorzyc, Jastrzębia przez Godów i do Chałupek – wylicza szef rybnickiego przedsiębiorstwa. Pod znakiem zapytania stoją również kursy na trasie Wodzisław – Racibórz. Według naszych informacji i te mają zostać zlikwidowane w najbliższym czasie. Na kursy firma pieniędzy po prostu nie ma, a samorządy ani myślą dopłacać kolejne miliony do transportu.

 

 

Jak się dowiedziśmy w delegaturze Ministerstwa Skarbu w Katowicach, rybnicki PKS został postawiony w stan likwidacji w listopadzie ubiegłego roku. W sprawie szczegółów nadzoru nad spółką nikt jednak nie chciał z nami rozmawiać, pomimo że właśnie tam nas skierowano. – Proszę się kontaktować przez biuro prasowe, dopiero wtedy będziemy mogli udzielić jakichkolwiek informacji – powiedziano nam w delegaturze. Urzędnicy zadeklarowali jednak, że na nasze pytania odpowiedzą jeszcze w tym tygodniu.

 

Prezes Jerzy Siwica zapewnia, że robił co mógł, by wyprowadzić spółkę na prostą, ale w takich realiach jest to praktycznie niemożliwe. – Firmy transportowe najbardziej dotknął kryzys. W tej branży inwestycje zwracają się po kilkunastu latach. A proszę zwrócić uwagę na przetargi ogłaszane przez podmioty należące do samorządów. Są to zazwyczaj okresy 3, 4 lat. Zakupując nowy tabor na wygranie takiego przetargu po prostu się nie opłaca – tłumaczy Siwica. Prezes zwraca też uwagę na koszty, jakie musi ponosić spółka. – To są podatki, opłaty, które kosztują nas bardzo dużo. Musimy np. płacić za to, że nie zatrudniamy niepełnosprawnych. Przeglądy samochodów przykładowo po 45 tys. kilometrów to wydatek 2,5 tys. zł. I tak zamiast inwestować w tabor musimy najpierw ponieść te wszystkie wydatki – odpiera zarzuty, że tabor nie jest wymieniany i remontowany.

 

 

Rok 2010 PKS spółka z o.o. zamknęła z długiem ok. 2 milionów złotych. To oznacza, że raczej żaden inwestor nie zdecyduje się na jej wykup. Teraz wchodzi już tylko w grę sprzedaż majątku.

 

– Czasami musi być tak, że wszystko zostaje sprowadzone do punktu zerowego. Można to obserwować na przykładzie niektórych miejscowości w innych regionach Polski, gdzie dopiero firmy, które przejęły tę obsługę PKS-u, który rozłożył się całkowicie, były w stanie posklejać to i zrobić jakiś sensowny rozkład i usiąść z samorządami do rozmów. Tak czy inaczej, moim zdaniem przyszłość transportu zbiorowego w zakresie naszego regionu to jakieś mniejsze firmy i busiki – twierdzi starosta rybnicki Damian Mrowiec.

 

(nom), Łukasz Żyła