Powiat raciborski starszy od rybnickiego

Sesja odbyła się 4 marca w sali wykładowej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rybniku. Miała tytuł „Z kart historii powiatu rybnickiego”. Patronat nad przedsięwzięciem objęły władze miasta i powiatu rybnickiego, zaś opiekę merytoryczną sprawowało Muzeum w Rybniku. W konferencji wystąpiło aż 21 prelegentów z różnych stron Polski, a nawet z Niemiec.

Nasz rejon reprezentował dr Norbert Mika, przewodniczący Rady Powiatu, który występował tam również w roli przewodniczącego obrad i autora referatu pt. „Pruskie powiaty na Górnym Śląsku w latach 1741 – 1871”. Swoją uwagę skupił na roli, jaką odegrały powiaty w oświeceniowej koncepcji króla Prus Fryderyka II, dążącego do stworzenia nowoczesnego państwa, rządzonego przez lojalnych urzędników. Pruskie powiaty zastąpiły dawne księstwa i wolne państwa stanowe na Śląsku. Stojący na czele powiatów landraci (starostowie) mieli za zadanie chronić ludność przed samowolą feudałów, dbać o interesy króla, jak również ściągać podatki od miejscowej ludności. Nowe twory administracji pruskiej pojawiły się w 1741 r., a następnie w 1818r. zostały gruntownie zreformowane. Utworzenie powiatów było zjawiskiem korzystnym dla samego Górnego Śląska, którego granice zostały wyraźnie poszerzone o wschodnie rubieże dolnośląskie, czyli ziemię nyską, grodkowską i kluczborską. Racibórz stał się stolicą powiatu już w 1741 r. Znacznie młodszy był tutaj Rybnik, który wraz z okolicznymi miejscowościami, został podniesiony do rangi siedziby władz powiatu dopiero w 1818 r.

Wystąpienie dr Norberta Miki, na co dzień dyrektora Gimnazjum nr 3 im. Augustyna Weltzla w Raciborzu, spotkało się z dużym zainteresowaniem nie tylko zawodowych historyków, ale również zwykłych miłośników dziejów tej części Górnego Śląska. Referat wspomnianego prelegenta ubogacony został prezentacją multimedialną wykonaną przez Ewę Kuźnik – nauczyciela informatyki wspomnianego gimnazjum. Na konferencji wystąpił także Krzysztof Stopa, pracownik Archiwum Państwowego w Raciborzu. Tematem jego referatu była „Przydatność raciborskiego zasobu archiwalnego do badań nad historią powiatu rybnickiego.

Materiały konferencyjne wydane zostały drukiem w tomie 6 „Zeszytów Rybnickich”, pod wspólnym tytułem „Z kart historii powiatu rybnickiego”. Praca liczy 394 strony, niektóre w formie ilustracji.

(red.)