Numer: 16 (679)
Data wydania: 19.04.05
Kanty w interneci
Raciborska policja coraz częściej przyjmuje zgłoszenia osób, które zostały oszukane w aukcjach internetowych. Niestety ukaranie sprawcy graniczy z cudem. Jedyne co można zrobić, to przestrzec potencjalne ofiary.
Największy polski portal aukcyjny allegro (www.allegro.pl) zyskuje co miesiąc tysiące nowych użytkowników. Wybierając sobie tzw. nick, czyli aukcyjny pseudonim, możemy bez ograniczeń uczestniczyć w setkach tysięcy licytacji. Allegro to ogromny pchli targ, górujący jednak nad tradycyjnym odpowiednikiem tym, że za pomocą wyszukiwarki od razu trafiamy na towar, który nas interesuje. Mogą to być starocie, drogie przedmioty antykwaryczne, książki nowe i używane, odzież, filmy, kasety i płyty CD.
Kupowanie w Internecie wymaga jednak wiedzy. Na potencjalnych kupców, szczególnie okazjonalnych, szukających np. taniej komórki, aparatu fotograficznego, części do komputera itp. czyha bowiem szereg oszustów. Istnieją metody, dzięki którym można się ustrzec przed utratą pieniędzy.
Każdy ze sprzedających ma przy swoim nicku liczbę rekomendacji. Wystawiają je jego kontrahenci. Dzielą się one na pozytywne, kiedy transakcja była udana, neutralne oraz negatywne, wystawiane w przypadku oszustwa (sprzedający może taki „negatyw” skomentować). Najwięcej oszustw zdarza się przy sprzedaży drogiego sprzętu rtv i komputerowego oraz telefonów komórkowych. Godni polecenia sprzedawcy mają po kilkaset pozytywnych opinii i incydentalnie „negatywy”, najczęściej będące efektem zwykłych nieporozumień. Ci sprzedawcy to zazwyczaj sklepy lub hurtownie, które na stronie „o mnie” podają dokładne adresy i strony www. Bez problemu też wystawiają faktury i udzielają gwarancji.
Oszuści dzielą się na dwie zasadnicze kategorie. Pierwsza to początkujący sprzedawcy. Tu nabywca nie może ocenić kontrahenta, gdyż ma kilka zaledwie gwiazdek. Można zaryzykować kupno używanej książki za 5 zł, bo ewentualna strata będzie do przełknięcia. Droższych rzeczy lepiej nie kupować.
Gorzej jeśli oszust ma dziesiątki jeśli nie setki gwiazdek. Najczęściej, zanim dokona „przekrętu”, wystawia tanie przedmioty i przez jakiś czas wywiązuje się z transakcji. Są to na przykład długopisy lub inne drobnostki. Po jakimś czasie na jego stronie pojawia się partia droższych rzeczy, np. telefonów komórkowych z tzw. opcją „kup teraz”, czyli bez licytowania. Cena takiej „komórki” jest znacznie niższa niż na rynku. Taki oferent znajduje szereg nabywców, bo widzą dużą liczbę pozytywnych rekomendacji. Wpłacają żądaną kwotę na konto, po czym nie otrzymują towaru i mogą jedynie obserwować, jak nick rzekomo rzetelnego sprzedawcy jest bombardowany „negatywami”.
Można sprawę zgłosić policji, ale trudno oczekiwać jej zdecydowanych działań, szczególnie jeśli przedmiot jest wart kilkaset złotych (poniżej 250 zł nie zachodzi w ogóle przestępstwo), a potencjalny sprawca zamieszkuje przeciwny kraniec Polski, jeśli w ogóle da się ustalić jego miejsce pobytu. Dochodzenie trwa miesiącami.
Co więc zrobić? Jeśli chcemy wydać większą gotówkę trzeba koniecznie prześledzić, czym handlował sprzedawca w ostatnim czasie. Mamy taką możliwość wchodząc na jego stronę. Tu bez problemu przejrzymy aukcje z jego udziałem. Jeśli np. pozytywy dotyczyły kolekcjonerskich egzemplarzy kapsli po 2 zł, a nagle pojawiła się oferta kilkudziesięciu sztuk aparatów cyfrowych po niezwykle atrakcyjnej cenie, lepiej opanować emocje i odpuścić taką aukcję.
Warto też unikać ofert poza aukcją, złożonych przez sprzedawców w odpowiedzi na zapytanie o szczegóły dotyczące przedmiotu, oraz skorzystać z opcji „escrow”, która co prawda kosztuje, ale gwarantuje, że nie zostaniemy naciągnięci. Polega ona na deponowaniu kwoty transakcji na koncie serwisu aukcyjnego. Przelana jest dopiero na konto sprzedawcy wówczas, gdy nabywca potwierdzi zgodność towaru z opisem.
Na szczęście oszustwa w serwisach aukcyjnych to margines handlu, jaki się tu odbywa. Na największym ogólnoświatowym serwisie e-bay, który zamierza uruchomić swoją polską mutację, dziennie dokonuje się setek tysięcy transakcji.
(waw)