Elewacja wprost z natury - dodatek twój dom

Drewno przeżywa renesans. Wciąż rośnie zainteresowanie domami wznoszonymi w technologii lekkiego drewnianego szkieletu, dużą popularnością cieszą się także materiały nawiązujące do natury stosowane przy wykańczaniu domów. Projektanci, również ci specjalizujący się w nowoczesnym budownictwie, chętnie sięgają po ten tradycyjny materiał, łącząc go na elewacji z surowością kamienia czy szkła. Okładziną z drewna można obłożyć wszystkie ściany, by dom wyglądał na wiejski, lub wykończyć w ten sposób tylko fragmenty elewacji. 

Z czego oblicówka?

Na drewnianą oblicówkę stosuje się najczęściej lokalne gatunki drewna. Deski do jej wykonania pochodzą głównie z tartacznych zasobów. To drewno, które w naszym budownictwie jest dobrze znane – wiadomo, jak się zachowuje pod wpływem czynników atmosferycznych, jak się starzeje i jak je konserwować. O popularności materiałów wykończeniowych z rodzimych gatunków drzew decyduje również niższa niż w przypadku drewna egzotycznego cena za metr sześcienny. Na oblicówkę najczęściej stosuje się drewno sosny i świerka. Drewno sosnowe jest wytrzymałe na obciążenia, dzięki dużej zawartości żywicy dość trwałe i łatwe w obróbce. Drewno świerka jest mniej żywiczne niż sosny, wykazuje jednak znaczną trwałość. Ponadto jest mało kurczliwe, dobrze się barwi i jest odporne na działanie kwasów oraz zasad. Dużą popularnością cieszy się też drewno modrzewia, uważane za najlepsze i najtrwalsze drewno budowlane. Jest wytrzymałe, łatwe w obróbce, charakteryzuje się małą kurczliwością i nie wykazuje skłonności do pęknięć i paczenia się. Nowoczesny wygląd nada budynkowi elewacja z drewna egzotycznego. Często stosuje się drewno cedru czerwonego, które wyróżnia duża stabilność wymiarowa, wysoka odporność na czynniki atmosferyczne i dobre właściwości termoizolacyjne. Cechuje je też bogata paleta kolorów oraz zróżnicowanie kolorystyczne. Dzięki naturalnym olejom kumulowanym w komórkach drewna jest ono chronione przed insektami i grzybami.

Modrzew syberyjski różni się od europejskiego bogatszą kolorystyką. Cechuje go wysoka wytrzymałość i dobra naturalna odporność na grzyby. Świerk skandynawski ma jasny kolor z lekko żółtawym zabarwieniem, dlatego nazywany jest drewnem białym. Różni się od krajowego surowca ładniejszą fakturą drewna. Ma mniej sęków, co zapewnia mu dużą wytrzymałość.

Ważny ruszt

Oblicówkę z drewna stosuje się w domach o różnej konstrukcji – sprawdza się w przypadku budynków szkieletowych, ale można nią też wykończyć ściany murowane. Deski elewacyjne montuje się do konstrukcji nośnej zwanej rusztem. Wykonuje się go najczęściej z zaimpregnowanych ciśnieniowo drewnianych łat o szerokości 3-5 cm. Jeśli między elementami rusztu ma się znaleźć ocieplenie, wykonuje się go zwykle w dwóch warstwach. Najpierw do ścian mocuje się łaty pionowe, między którymi układa się pierwszą warstwę izolacji termicznej. Następnie do rusztu przymocowuje się łaty poziome i układa drugą warstwę izolacji. Na koniec do rusztu poziomego mocuje się łaty dystansowe i przytwierdza do nich oblicówkę. 

Innym sposobem na wykonanie oblicówki z ociepleniem jest zamocowanie łat do ściany przy użyciu podkładek dystansowych. Pierwszą warstwę ocieplenia układa się w przestrzeni, którą uzyskano dzięki podkładkom, i mocuje ją do ściany kołkami. Drugą warstwę układa się szczelnie między łatami. Następnie mocuje się do nich łaty dystansowe i przytwierdza deski elewacyjne. W obu przypadkach rozstaw łat zależy od szerokości płyt termoizolacyjnych, które powinny ściśle wypełniać przestrzeń między listwami. Nie powinien on jednak przekraczać 60 cm. Jeśli ściana nie będzie ocieplana, listwy rozmieszcza się co 40-60 cm. Gdy deski będą mocowane poziomo, łaty, na których mają się opierać, trzeba rozmieścić pionowo. Z kolei łaty rusztu pod elewację z desek ustawionych pionowo należy mocować poziomo. Łaty konstrukcyjne mają udźwignąć ciężar desek elewacyjnych i przenieść na ścianę obciążenia wynikające z siły wiatru oraz z siły pracującego drewna. Dlatego tak istotne jest solidne wykonanie konstrukcji rusztu. Nie należy przykręcać łat rusztu do nierównej ściany. Fachowiec powinien najpierw ocenić, czy jest ona wystarczająco prosta, a następnie zniwelować odchyłki od pionu i poziomu, podkładając pod listwy rusztu paski zaimpregnowanego drewna lub sklejki. 

Beata Wysoczarska