Trza odróżnić oszczyndność od skompstwa

Od szkolnych lot pamiyntom, że październik był miesioncym oszczyndzanio. We szkole uczyli my sie tego jaki profit przinosi szporowani. Mieli my we szkole tako SKS tzn. Szkolna Kasa Oszczędzania. Rechtory zachyncali nas do korzystanio z tej kasy. Bo jeśli my dostali jaki grosz to lepszy dać go do kasy, co by nas nie kusiył, i żeby go nie wydać na bele co.

 

Oszczyndzać mogymy na wszystkim. Za downiejszych czasow nie wszyscy ludzie mieli możnośc oszczyndzanio piniyndzy, było biydnie (gdo mioł to mioł). Przipominom se, że wtedy już dzieci przichodziyły bez chleba do szkoły, bo w doma było ich dużo a Ojciec nie robiył - to byli tacy oszczyndzajnoncy z musu. Uczyli my sie że idzie oszczyndzać na świetle, na praniu. Ze szkoły oblyczki trzabyło seblyc i wziońść taki lichsze „na kożdydziyń”. Nie trzabyło tych szkolnych tak czynsto prać i to była wielko oszczyndność na proszku i mydle. W doma chodziyli my boso, a szczewiki były yno do szkoły i do kościoła. Te seblykani zostało mi do dziś. Nie umia zostać w oblyczkach kere som na wyńści. Szczewiki i pończochy też były dwojaki. Ni mogło być używane co „w piontek to i w świontek” to my se już musieli sami pilnować no a mama też mieli w zwyczaju przipominać. Kartki ze zeszytu nie śmiały być wyrywane, jak my go wypisali to cały musioł być pokozany, wtedy dopiyro my dostali nowy. Ksionżki przechodziyły od starszego do młodszego, nie trzabyło każdego roku kupować nowych i tak sie oszczyndzało, a gdo sie chcioł nauczyć to sie i ze starej nauczył. U nas we wsi były warsztaty szewski, jak se przipominom były trzi. Tam my nosiyli do naprawy szczawiki - zdeptane zolowki abo kromfleki, szewiec porzondnie podzolowoł a jak pynknył szczewik na wiyrchu to doł „prziszczypek”, łatka i jeszcze się długo mogło deptać. Roz za czas szli my z kupionym sztofym do szwoczki, uszyte na miara (trocha zaszyte) służyły długo... „ale to już było i nie wróci więcej”... no bo przeca świat idzie z postympym, i dobrze. Stare przisłowi godo: „Oszczyndność i praca narody wzbogaca”. Trza jednak odróżnić oszczyndność od skompstwa. My Polocy som znani z gościnności, czego nie umiom powiedzieć ci co byli odwiydzić naszych zachodnich somsiadow. Chodzom słochy, że Szkoci som „oszczyndni inakszy” ale czy to jest prowda?

 

Z tego wica, co napisza to by to możno pasowało: Szkot mioł bardzo ciynżko choro żona. Po długim namyśle wybroł sie po dochtora. Ze schodow sie wrociył i godo żonie: „jakbyś czuła, że umiyrosz to zgaś światło, bydzie ci niepotrzebne, potym bydzie ci świycić światłość wiekuisto...”Toż takigo oszczyndzanio nie doradzom...

 

Szporować idzie roztomancie. Jedni jak usłyszeli, że cygarety podrożejom przestali kurzić, bo za drogo, inksi posłuchali specjalistow i wyłanczajom na noc telewizory i inksze elektroniki, co by te czerwone janiczki sie nie świyciyły, bo one też ponoć prond bierom. A teraz z inkszej beczki - kaj nie pojrzysz tam reklama banku, i one wcale nie zachyncajom do tego, żeby oszczyndzać, ale żeby brać pożyczki. Bierom wszyscy - ojcowie od szkolorzy, studynci, małżyństwa na dorobku no i emeryci, coż z tego, że potym trza wracać i to jeszcze z procyntym. Z łezkom w oku spominom te lata, jak my odkłodali na ksionżeczka miyszkaniowo, potym na zbrojo (meble), a kto jeszcze chcioł to i na malucha, bo było z czego, a teraz prziszły taki czasy, że jedni lokujom piniondze w szporkasach na starość, inksi majom „chodzoncy kapitał”( kożdy rodzic wiy co to znaczy) a inksi szporujom z musu, coby do ostatnigo styknyć.

 

Ślonzoczka Aniela