Perła śląskiego gotyku

Teraz kaplica odzyskała wreszcie swoją świetność i blask – mówi dyrektor Agencji Promocji Ziemi Raciborskiej i Wspierania Przedsiębiorczości na Zamku Piastowskim Grażyna Wójcik.

Kaplica powstała na zlecenie księcia piastowskiego Przemysła około 1290 wraz z wzniesieniem nowego, murowanego zamku. Otrzymała rzadkie wezwanie św. Tomasza Becketa, angielskiego męczennika. Do 1416 roku pełniła rolę kolegiaty. Była świadkiem chrztów, ślubów arystokracji czy procesji i wiernie służyła dworowi książęcemu. Na przestrzeni wieków poddawana była wielu przebudowom i rekonstrukcjom. Wraz z nowymi właścicielami zmieniała się. Trawiły ją pożary, niszczyły powodzie i nieprzyjacielskie wojska. Bezlitośnie działał upływający czas i grzech zaniechania. Po każdym nieszczęściu, przychodził czas odbudowy.

Ostatniej podjął się powiat raciborski, do którego należy Zamek Piastowski. Żmudne i kosztowne prace remontowo–konserwatorskie dobiegły końca. Dziś świątynia rozpoczyna nowy rozdział. Znawcy nie mają wątpliwości, że stanowi obecnie najcenniejszy tego typu obiekt w Polsce. Nazywana jest perłą górnośląskiego gotyku, bądź też śląską Saint-Chapelle.

Krzyż na koniec

Modernizację kaplicy podzielono na etapy. Objęła m.in.: remont i wymianę pokrycia dachu oraz remont wieżyczki. Wykonano nowe witraże, konserwację kamieniarki okiennej i renowację kamiennych portali wejściowych. Wyeksponowane zostały ważnye detale (kamienne konsole żeber sklepiennych i kanał przy oryginalnej wschodniej ścianie kaplicy), renowacja sklepienia (z elementami polichromii) oraz remont elewacji zewnętrznej.

Choć oficjalne otwarcie kaplicy pw. św. Tomasza Becketa w Raciborzu zaplanowano na 17 czerwca, świątynia jest już w pełni odrestaurowana. W trakcie prac modernizacyjnych znajdywali się chętni by ją zwiedzać. W cenniku zamkowym od dawna znajduje się pozycja umożliwiająca taką wizytę. Prace konserwatorskie poprzedziły montaż wyposażenia obiektu. Ostatnim z jego elementów był 1,5-metrowy krzyż.

Pięć lat w pracy

Na wyposażenie składają się historyczne, bo z XIX wieku, dębowe ławki oraz najcenniejsze fragmenty ołtarza tj. obraz pędzla Jana Bochenka i dwie figury świętych (świętego z palmą oraz św. Teresy lub świętobliwej Ofki). Ponadto w kaplicy usytuowano mensę ołtarzową, mównicę, krzesła dla celebransów, krzyż oraz tabernakulum.

Całość prac realizowanych przez samorząd powiatowy kosztowała ponad 2,8 mln. Sfinansowano je ze środków starostwa oraz ministerialnych i gminnych. Pierwsze z prac rozpoczęły się w 2011 roku.

Otwarcie z biskupami

W piątek 17 czerwca zaplanowano oficjalne otwarcie śląskiej Sainte Chapelle. Uroczystość będzie obejmowała dwa wydarzenia. O godz. 13.00 w kaplicy rozpocznie się msza święta z okazji otwarcia i poświęcenia kaplicy oraz obchodów Roku Jubileuszowego 1050-lecia Chrztu Polski. Mszy przewodniczyć będą biskup opolski Andrzej Czaja oraz biskup ostrawsko–opawski František Lobkowicz. Oprawę muzyczną wydarzenia przygotuje Chór „Brzezie” pod dyrekcją Aleksandry Gamrot.

Natomiast o godz. 21.00 na scenie wystąpi tenor Marek Torzewski.

Na dziedzińcu zamkowym będą przygotowane miejsca siedzące oraz telebim (zaplanowano projekcję filmu o odbudowie zabytku zrealizowanego przez RTK). Ponieważ na mszy zmieści się najwyżej 40 osób, reszta wiernych będzie mogła obejrzeć kaplicę wewnątrz dopiero po uroczystościach, ok. godz. 15.00.

(ma.w)