Wodzenie niedźwiedzia, czyli tradycyjne ostatki w Samborowicach
Sołectwo Samborowice zaprasza na tradycyjne ostatki. W programie m.in. przygotowanie postaci "tanzbara", powrót do zagrody i symboliczna scena śmierci niedźwiedza oraz bal przebierańców.
TRADYCYJNE OSTATKI W SAMBOROWICACH (SOBOTA 14 lutego 2015, godz.13.00) - PROGRAM:
- 11.00 - przygotowanie postaci „tanzbra” (młodzieniec w przebraniu z plecionej słomy) oraz przebierańców,
- 13.00 - wyjście z zagrody gospodarza Ul Długa 77 i przemarsz ulicami,
- 15.00 - powrót do zagrody i symboliczna scena śmierci niedźwiedzia,
- 19.00 - Bal przebierańców.
Od niepamiętnych czasów ostatnie dni karnawału zwane „ostatkami” obchodzono w Samborowicach w sposób szczególny. Na wyjątkową uwagę zasługuje bardzo rzadki zwyczaj obchodzenia miejscowości z symbolicznym „tańczącym niedźwiedziem” tzw. ”TANZBAR” ( zawsze w ostatnią sobotę karnawału).
W tym dniu w całej wsi panuje szczególna atmosfera. Dorośli oczekują zapustników przed swoimi domami, dzieci gromadką biegną za korowodem przebierańców, te najmłodsze nierzadko płaczą , bojąc się niedźwiedzi.
Całości towarzyszą kolorowi przebierańcy z orkiestrą. Trudno dziś dokładnie określić, dlaczego właśnie niedźwiedzie-bery grają główną rolę w przedstawieniu. Prawdopodobnie to nawiązanie do wesołych pokazów wędrownych cyrkowców z żywym zwierzęciem, lub przywołanie grubego basowego głosu tej postaci do instrumentu kontrabasu. Ten ostatni był nieodzowny w każdej wiejskiej kapeli. Na koniec karnawału w „śledzia” symbolicznie uciszany podczas ceremonii „pogrzebania basa”. Nasz ”TANZBAR” zabijany ginie pod koniec parady, by podkreślić symbolikę końca karnawału i zabaw, a oznaczając początek postu. Pozostaje jednak żywy mały niedźwiedź jako nadzieja na nowe czasy. W postacie misiów wcielają się młodzieńcy przybrani w futro z specjalnie przygotowanej kręconej słomy owsianej ( całość waży ok. 40 kg). W orszaku występują również postacie zwane„małpicami”, które razem z kominiarzem smarują twarze gapiów sadzą, co symbolizuje nadchodzący Popielec. Słomę z misia kiedyś gospodynie wkładały pod gęsi by młode dobrze się lęgły lub między kapustę, co chroniło przed zającami … Serdecznie zapraszamy do Samborowic !!!
Miejsce: Samborowice ul. Długa 77 miejscowość w Gminie Pietrowice Powiat raciborski, Województwo śląskie (8 km od Raciborza jadąc drogą nr 913 do Granicy Państwa z Czeską Republiką).
Adrian Niewiera, sołtys Samborowic