Czy spółki Skarbu Państwa chcą wykończyć Rafako?
Rafako to wciąż największy pracodawca w Raciborzu, od którego przetrwania uzależniony jest los setek polskich firm podwykonawczych i tysięcy pracowników. Tymczasem Skarb Państwa, zamiast pomagać tej strategicznej spółce, której jest współwłaścicielem, zdaje się wykonywać ruchy wprost przeciwne.
Raciborska firma Rafako – do niedawna generalny wykonawca bloków energetycznych oraz instalacji ochrony środowiska dla przemysłu – przechodzi przez trudny proces restrukturyzacji, którego powodzenie wciąż stoi pod znakiem zapytania. Przetrwanie przedsiębiorstwa nie będzie możliwe, jeśli wierzyciele Rafako nie zatwierdzą układu, pozwalającego na umorzenie części zadłużenia oraz zamianę reszty zobowiązań na akcje. Już teraz w spółce – wciąż największym pracodawcy w Raciborzu – przeprowadzane są zwolnienia grupowe.
Spółki Skarbu Państwa przeciwko Rafako?
W gronie wierzycieli Rafako, które w 9,9% należy do Skarbu Państwa, są spółki Skarbu Państwa. Okazuje się, że co najmniej część z nich nie zgadza się na zawarcie układu z Rafako. – Z jakiego powodu spółki Skarbu Państwa (z grupy Energa, Gaz-System, Polimex) głosowały przeciwko zawarciu przez Rafako układu z wierzycielami w ramach toczącego się postępowania restrukturyzacyjnego? Brak podpisania układu, za którym głosowali podwykonawcy i inne zagraniczne spółki, równoznaczny jest z upadłością Rafako – czytamy w oświadczeniu senator Ewy Gawędy skierowanym do wicepremiera i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina.
Zdaniem Ewy Gawędy, głosowanie spółek Skarbu Państwa przeciwko układowi restrukturyzacyjnemu może oznaczać brak należytego zabezpieczenia interesów ekonomicznych Skarbu Państwa na wypadek upadłości Rafako, głównego wykonawcy projektów realizowanych na rzecz polskich koncernów energetycznych – PGE, TAURON Polska Energia, JSW.
– Jakiego wsparcia udzielają lub zamierzają udzielić Rafako instytucje państwowe (PFR, BGK, ARP), aby pomyślnie zakończyć proces restrukturyzacji i oddalić ryzyko upadłości Spółki? Czy rząd przewiduje specjalne instrumenty wsparcia dla pracowników Spółki i ich rodzin, objętych zwolnieniami? – pyta senator Ewa Gawęda.
Kluczowy projekt dla transformacji polskiej energetyki
Dalej senator wskazuje na doniosłą rolę Rafako w projekcie badawczym „Bloki 200+. Innowacyjna technologia zmiany reżimu pracy bloków energetycznych klasy 200 MWe” finansowanym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, którego opracowanie i wdrożenie pozwoliłoby według Rafako nie tylko na dostosowanie kilkudziesięciu przestarzałych bloków energetycznych do wyśrubowanych unijnych norm emisji zanieczyszczeń, ale również wykorzystanie ich do współpracy z odnawialnymi źródłami energii.
– Przy rozwoju niestabilnych źródeł wytwarzania energii (farmy wiatrowe, fotowoltaika) zmodernizowane bloki 200MWe zabezpieczą sieć energetyczną przed przerwami w dostawach prądu w okresach dużego zapotrzebowania na moc i przy ograniczonej możliwości korzystania z OZE – czytamy w informacji Rafako nt. projektu.
Trudna sytuacja
Konsekwencją fatalnych wyników finansowych z ostatnich lat, spowodowanych przede wszystkim nadzwyczajnym wzrostem cen towarów i usług na rynku budowlanym, są m.in. zwolnienia grupowe. Jakby tego było mało, kolejne firmy odstępują od umów zawartych z Rafako.
W tym gronie również znajduje się należąca do Skarbu Państwa spółka Gaz-System S.A., która żąda od Rafako wypłaty kilkudziesięciu milionów złotych z tytułu kar umownych, zaliczek oraz gwarancji należytego wykonania umowy.
Miasto pomoże
Doniosłą rolę, jaką od dziesięcioleci Rafako odgrywa w życiu Raciborza, dostrzega również prezydent miasta Dariusz Polowy. W rozmowie z Nowinami wskazuje, że sytuacja ponad tysiąca pracowników Rafako, z których większość jest raciborzanami, przekłada się na los kilku tysięcy członków ich rodzin.
– Historia funkcjonowania tego zakładu jest taka, że przez wiele lat miał on duży wpływ na to co dzieje się w mieście. Był to swego rodzaju nośnik marki Raciborza. Teraz, gdy dla przedsiębiorstwa nastały trudne czasy, niewątpliwie miasto powinno wesprzeć Rafako na tyle, na ile jest to możliwe – mówi prezydent Polowy.
W grę wchodzi m.in. rozłożenie na raty lub umorzenie płatności z tytułu podatku od nieruchomości. – Jestem w stałym kontakcie z prezesem Rafako. Poczyniliśmy już pewne uzgodnienia w tej sprawie. Pomożemy na tyle, na ile możemy pomóc – zapewnia D. Polowy.
Sąd zatwierdził układ
Rafako z wierzycielami. Postanowienie nie jest prawomocne.
13 stycznia Sąd Rejonowy w Gliwicach wydał postanowienie o zatwierdzenia układu, jaki Rafako zawarło z wierzycielami. Postanowienie nie jest prawomocne. Oznacza to, że zainteresowanym stronom, np. wierzycielom, którzy głosowali przeciwko zawarciu układu, przysługuje prawo odwołania.
Jeśli żaden z wierzycieli nie odwoła się od postanowienia, wówczas stanie się ono prawomocne, a Rafako zyska realną szansę wyjścia na prostą.
Wojciech Żołneczko