Dworzec w Chałupkach zmienił właściciela. Jakie zmiany czekają obiekt?

– Pod koniec stycznia nastał długo oczekiwany moment. Podpisał pan akt notarialny o nieodpłatnym nabyciu obiektu kolejowego od spółki PKP. Gmina przejęła dworzec w Chałupkach, czyli pierwszy po polskiej stronie, leżący na linii kolejowej nr 151.

– Pierwsze działania w kierunku przejęcia podejmowaliśmy dziewięć lat temu. Mowa nie tylko o dworcu w Chałupkach, ale również w Krzyżanowicach i Tworkowie. Co do Chałupek mamy pomysł, aby utworzyć tam centrum przesiadkowe – skomunikowanie pociągów z autobusami PKS, coś na wzór parkingu typu park&ride, czy wypożyczalnia rowerów, a sam obiekt, aby był wykorzystywany przez mieszkańców oraz na cele gminy. Kilka lat temu były środki zewnętrzne np. z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, aby taki pomysł zrealizować i zrewitalizować dworzec i otoczenie. Dzisiaj niestety wiemy, że tych możliwości jest mniej, niż jeszcze kilka lat temu. Nie będąc jednak wcześniej właścicielem obiektu, nie mogliśmy występować o wsparcie finansowe. Ale mam nadzieję, że takie środki w nowej perspektywie się pojawią. Liczę również na pomoc marszałka, posłów, pani senator w tej sprawie. Wierzę, że znajdziemy środki.

Jako gmina zdecydowaliśmy się na przejęcie dworca, bo chcemy, aby to miejsce było funkcjonalne i dostępne dla pasażerów. Zrobiliśmy to dla dobra naszych mieszkańców. W związku, z tym że jest to pierwszy dworzec po przekroczeniu granicy, na dwóch międzynarodowych liniach kolejowych i jest wizytówką naszego kraju. Wystosowaliśmy prośby i monity do Komisji Sejmowych, do PKP, aby wyremontowali dworzec i przywrócili jego funkcjonalność, jednak w odpowiedzi poinformowali, że w programie remontów dworców na lata 2016 – 2023 nie znalazł się. Nowy program będzie i lista dworców będzie tworzona dopiero po 2023 roku, ale również nie zagwarantowali, że znajdzie się na liście do remontu. Do tego czasu stan techniczny budynku pewnie znacznie by się pogorszył i w zasadzie nie wiadomo czy udałoby się cokolwiek z nim zrobić. Tam już obecnie mocno przecieka dach, jest naderwany strop drewniany, zalane kondygnacje aż do parteru. Chyba od dawna nikt tam nie wchodził, nikt nie doglądał tego miejsca. Żałuję, że PKP nie oddało nam całości budynku wraz z częścią magazynową i rampą – ponieważ to pewnie ułatwiłoby nam np. odnowienie jednolitej elewacji na budynku.

– Zdradzi pan występne plany wobec zmian w budynku dworca?

– Plany są takie, że chcielibyśmy na pewno dworzec udostępnić dla podróżnych w formie poczekalni. Ale obecny stan obiektu jest na razie taki, że nie możemy tego zrobić w krótkim czasie. Tam trzeba przeprowadzić remont generalny, a na to są potrzebne środki. Jeśli uda się je pozyskać w nowej perspektywie, to za kilka lat możliwe jest zmodernizowanie tego miejsca w całości. Natomiast na już dla pasażerów postawiliśmy tam tymczasową toaletę typu toi-toi.

W Chałupkach jest sporo osób z pamiątkami związanymi z koleją, pasjonatów kolejnictwa. Być może udałoby się stworzyć coś na miarę ekspozycji wystawowej takich pamiątek. Niektóre z tych osób już zadeklarowały swoją pomoc w tym zakresie.

– Zapowiedział pan na sesji rady gminy, że styl obiektu pozostanie bez zmian. O ile budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, o tyle obiekt ma znaczenie historyczne.

– Jak najbardziej, obiekt wpisuje się w historię budowy linii kolejowych w kierunku na Rybnik i Katowice oraz leży na strategicznej linii pasażersko-gospodarczej w kierunku Raciborza, Kędzierzyna-Koźla i Opola. Elewację budynku z cegły klinkierowej chcielibyśmy zachować, ale też trzeba zważyć na techniczne i termiczne walory ścian. Na pewno dokonamy gruntownego przeglądu technicznego i inwentaryzacji budynku – wtedy będziemy mogli określić, w jaki sposób dokonamy modernizacji.

– A czy decydowanie się na taki krok i przejęcie dworca kolejowego, nie obciąża zbyt mocno gminnego budżetu?

– Na pewno jest to obciążenie, dlatego nasze działania w kierunku przejęcia były podejmowane dziewięć lat temu. Bo wtedy miałem nie tylko wizję wobec tego miejsca, ale też były możliwości finansowania tego zadania. Dzisiaj to obciążenie i ryzyko jest na pewno większe. Natomiast robimy to dla dobra naszych mieszkańców. Nie chcemy, by czekali na połączenia kolejowe na wietrze, zimnie i deszczu, bez toalet w pobliżu. Takie oczekiwania mieli i mają zarówno mieszkańcy oraz radni Chałupek, ale i mieszkańcy naszej gminy.

– Mimo że obiekt był własnością PKP, to raczej na gminę spadał czarny PR związany z jego wyglądem.

– Oczywiście, że tak. Trochę mi wstyd za to, że instytucja państwowa – PKP doprowadziło do takiego stanu budynek na naszym terenie. Mamy gminę czystą, zadbaną i coraz piękniejszą. Staramy się dbać o infrastrukturę, a tu takie szpecące wizytówki.

– Gmina kilka lat temu przejęła już dworzec kolejowy. Był to wówczas obiekt w Krzyżanowicach. Tam jednak zdecydowano się na rozbiórkę i budowę nowego budynku.

– Tak, zdecydowaliśmy się na rozbiórkę z powodu fatalnego stanu technicznego budynku po latach eksploatacji, a raczej braku eksploatacji przez PKP. Szacowane koszty kapitalnego remontu, w tym osuszenia budynku dwukrotnie przekraczały postawienie nowego – estetycznego, skrojonego na miarę potrzeb i nowoczesnego. Dziś służy wszystkim mieszkańcom i jest wizytówką Krzyżanowic i gminy.

– Czy gmina ma jakieś kolejne plany wobec innych dworców w gminie? Wspominał pan również na sesji, że mimo chęci, dworzec w Tworkowie jest nie do przejęcia.

– Chcieliśmy przejąć również budynek dworca w Tworkowie wraz z bocznicą kolejową, mieliśmy plany, ale budynek i ta infrastruktura na razie nie jest do przejęcia wobec braku zgody PKP. Argumentują swoją decyzję tym, że obiekt „Jest potrzebny strategicznie”. Nie będziemy więc na razie o to zabiegać.

– Dlaczego gmina zabiega o te wszystkie dworce, infrastrukturę, remonty linii – ma jakieś większe plany w perspektywie?

– Gmina Krzyżanowice leży przy ważnym międzynarodowym szlaku kolejowym od Bałtyku aż po Czechy i południe Europy. Kolej – to nasze okno na świat i umożliwia dojazd i dotarcie do naszej gminy. Widać w innych krajach – jakie znaczenie mają połączenia kolejowe dla ruchu turystycznego. Mamy wiele pięknych, ważnych i ciekawych obiektów o znaczeniu turystycznym i wiele atrakcji, powstają ścieżki rowerowe – dlatego mając infrastrukturę, dworce kolejowe umożliwiamy i zachęcamy do odwiedzenia naszej gminy turystów.

Ale nade wszystko – chcących tutaj zainwestować. Dla nich infrastruktura kolejowa i powyższe argumenty, atrakcje i możliwość spędzenia wolnego czasu są bardzo ważne. Dlatego zależy nam, by obraz gminy z okien pociągu był również zachęcający do obejrzenia, ale również pozostania u nas i zainwestowania. Również mając w perspektywie funkcje i projektowane możliwości Zbiornika Racibórz – leżącego w znacznej części na terenie naszej gminy, ziemi raciborskiej i Krainy Górnej Odry.

Rozmawiał Dawid Machecki