Niepokojąco wzrosło stężenie ozonu

5 sierpnia w godzinach od 16 do 18 w Katowicach (obszar aglomeracji górnośląskiej) wystąpiło przekroczenie o 8 µg/m3 wartości progowej (180 µg/m3) informowania społeczeństwa o ryzyku wystąpienia w powietrzu przekroczenia poziomu alarmowego dla ozonu (240 µg/m3). Przyczynami takiego stanu są warunki meteorologiczne z intensywnym nasłonecznieniem i obecność w powietrzu substancji, które sprzyjają tworzeniu się ozonu w atmosferze (tlenki azotu, tlenek węgla i węglowodory).

Dzisiaj, 6 sierpnia jesteśmy w obszarze rozległego wyżu środkowoeuropejskiego o słabo-gradientowym polu barycznym. Z południa napływa bardzo ciepłe powietrze pochodzenia zwrotnikowego. W związku z taką sytuacją meteorologiczną, początkowo dość korzystne warunki aerosanitarne występujące w godzinach porannych, będą się z upływem doby wyraźnie pogarszały. W godzinach okołopołudniowych, popołudniowych i wieczornych będą występowały wysokie stężenia ozonu troposferycznego, przekraczające poziom docelowy 120 µg/m3, a w niektórych rejonach osiągające poziom ostrzegawczy 180 µg/m3. Stężenia pozostałych monitorowanych zanieczyszczeń powietrza będą utrzymywały się w zakresach wartości dopuszczalnych.

7 sierpnia będzie bardzo podobna sytuacja baryczna, skutkująca napływem gorącego powietrza zwrotnikowego z południa Europy. Warunki aerosanitarne w naszym regionie będą nadal mało korzystne. W godzinach okołopołudniowych, popołudniowych i wieczornych zaznaczą się wysokie stężenia ozonu troposferycznego, zdecydowanie przekraczające poziom docelowy 120 µg/m3, jak również na niektórych obszarach przekraczające poziom ostrzegawczy 180 µg/m3. Stężenia pozostałych monitorowanych substancji mogą utrzymywać się na wyższych zakresach swych wartości dopuszczalnych jak poprzedniej doby.

Z powodu dużego prawdopodobieństwa przekraczania w dniu dzisiejszym oraz w kolejnych dwóch-trzech dniach progowej wartości stężenia ozonu (180 µg/m3) koniecznym jest poinformowanie społeczeństwa o ryzyku wystąpienia przekroczenia progu informowania dla ozonu, w szczególności w aglomeracji górnośląskiej i rybnicko-jastrzębskiej.

Grupami ludności w szczególności narażonymi na drażniące działanie ozonu są:

- osoby cierpiące na przewlekłe choroby układu oddechowego, takie jak astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedma płuc; dzieci, osoby starsze, osoby w każdym wieku aktywnie spędzające czas na wolnym powietrzu, osoby zdrowe szczególnie wrażliwe na ozon.

Osoby podatne na zanieczyszczenie mogą odczuwać podrażnienie układu oddechowego, w tym kaszel, ból gardła, ucisk w klatce piersiowej, ból w klatce piersiowej przy głębokim wdechu. W przypadku nasilenia objawów chorobowych wskazany jest kontakt z lekarzem. Podczas wysiłku fizycznego mogą pojawić się trudności w oddychaniu (spłycenie oddechu). Przy wysokich stężeniach ozonu w powietrzu zachodzi ryzyko większej podatności na infekcje.

Środki ostrożności, które powinny być podjęte to:

- w przypadku przekroczenia poziomu 181 - 240 µg/m3 stężenia ośmiogodzinnego O3 unikanie przebywania na otwartej przestrzeni połączonego ze wzmożonym wysiłkiem fizycznym przez najbardziej narażone grupy ludności; pozostałe osoby powinny ograniczyć długotrwałe przebywanie na otwartej przestrzeni, w szczególności połączonego ze znacznym wysiłkiem fizycznym.

(źródło: Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego)