Turkusowa organizacja - biznesowa moda, czy nowa strategia zarządzania?
W opisach różnych modeli zarządzania coraz częściej pojawia się pojęcie turkusowej organizacji i samoorganizacji w przedsiębiorstwie. Turkusową ideą interesuje się coraz więcej polskich firm i wdraża nowe praktyki w swojej codziennej działalności. Na czym polega turkusowa organizacja? Czy ma szansę zagościć w rodzimych przedsiębiorstwach na stałe?
Co to jest turkusowa organizacja?
Z założenia w turkusowej strategii zarządzania zostają zniesione stanowiska kierownicze, wszyscy pracownicy są równi, bez względu na doświadczenie, staż pracy oraz zajmowane stanowiska, a działalność firmy opiera się na wzajemnej pomocy i zaufaniu. Podstawą pracy w turkusowej organizacji jest zespołowość i wspólne dążenie do celu. W turkusowym przedsiębiorstwie pracownicy dzielą się doświadczeniem i wiedzą, wykorzystując swoje predyspozycje do wspólnego rozwiązywania problemów. Opiera się to na współpracy w zespołach i między zespołami. Wewnątrz zespołów role są dzielone tak, aby ich członkowie mogli się realizować, zachowując najwyższą jakość obsługi klienta i wykonania usług. Ufają sobie wzajemnie i powierzają realizację zadań.
Podstawą pracy są następujące zasady:
- Robisz to, co potrafisz.
- Robisz to, co potrzebne.
- Jesteś za to odpowiedzialny.
- To, co robisz, możesz zmienić, ale z zachowaniem 1, 2 i 3.
Proces decyzyjny bez kierowników i hierarchii
Według profesora Andrzeja Blikle turkusowe zarządzanie odbywa się w myśl zasady: „decydują ci, którzy wiedzą, a reszta ma do nich zaufanie”. Oznacza to, że w turkusowej organizacji decyzje może wziąć na siebie każda osoba w zespole, jednakże przed ich podjęciem ma obowiązek konsultować je z ekspertami, którzy mają w danej dziedzinie wiedzę i doświadczenie oraz osobami, których dany temat dotyczy bezpośrednio. Po zasięgnięciu opinii podejmuje decyzję, biorąc za nią odpowiedzialność. Dzięki temu możliwe jest wprowadzenie w działalności firmy nowych pomysłów i usprawnień oraz wykorzystywanie mocnych stron i talentów pracowników. Generuje to większą efektywność, a tym samym zwiększa zyski firmy. Stanowiska kierownicze w zespołach zostają zastąpione funkcją reprezentanta, który wspiera zespół swoim doświadczeniem i wiedzą w podejmowaniu decyzji.
Turkusowe organizacje w Polsce
Czy można zarządzać firmą bez szefów i hierarchii? Okazuje się, że jest to możliwe, a co więcej, może przynosić wymierne zyski. Przykładem pierwszej firmy z branży TSL, która podjęła się przekształcenia struktury hierarchicznej w turkusową organizację jest PKS Gdańsk-Oliwa SA. Zasady wzajemnej pomocy, współpracy i podejmowania decyzji wypracowali pracownicy firmy i spisali w dziesięciu punktach w formie Kodeksu Koleżeńskiego. Zespoły wypracowały także praktyki spotkań oraz udzielania informacji zwrotnej.
To nie jedyna turkusowa firma w Polsce. Turkusową organizacją stał się np. producent etykiet z Gliwic - firma Marco, czy MTA Digital z Poznania.
Chwilowa moda, czy nowa strategia zarządzania?
Wprowadzenie turkusowego zarządzania wymaga zmiany myślenia i podejścia do pracy oraz świadomości pracowników, że wszyscy, a nie tylko kilka osób „na górze” mają odtąd w swoich rękach odpowiedzialność za rozwój firmy, swoją pracę, cel istnienia organizacji, kulturę, wyniki i reputację przedsiębiorstwa.
Rozwijanie poczucia wspólnoty do długi proces. Większość osób ma niewiele emocjonalnego przywiązania do pracy i traktuje ją jedynie jako formę dochodu. Gdy latami pracuje się w systemie polegającym na liczbowo mierzalnych celach i presji wywieranej z góry, ciężko jest porzucić dawne przyzwyczajenia.
Prezes PKS Gdańsk-Oliwa SA, Rafał Olszewski, na swoim profilu na portalu linked in przyznał, że inspiracją do zmiany może stać się lektura „Pracować Inaczej” Frederica Laloux. Tłumaczy, że ta książka uświadomiła mu, że chcąc zmian w firmie trzeba przyjąć ideę turkusu w całości, mimo, że wprowadzenie jej w życie firmy z pewnością będzie wiązało się z pewnymi problemami. Turkusu nie należy więc postrzegać w kategorii wsparcia biznesu ani mody, lecz jako nową kompleksową strategię zarządzania.
Materiał zewnętrzny