Podsumowano program edukacji regionalnej w rybnickich szkołach
W czwartek, 21 września, w Industrialnym Centrum Kultury w Rybniku-Niewiadomiu odbyła się organizowana przez Miasto konferencja pn. „Energia tradycji – tożsamość, przestrzeń, artefakty”. Spotkanie poświęcone było edukacji regionalnej w procesie rewitalizacji.
Podczas konferencji podsumowano roczny program edukacji regionalnej realizowany w rybnickich szkołach podstawowych w roku szkolnym 2016/2017. Warto przypomnieć, że z pomysłem uruchomienia takich zajęć wystąpili 2016 roku do prezydenta miasta członkowie stowarzyszenia DURŚ – Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich, a w przedsięwzięcie zaangażował się też Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, kształcąc nauczycieli. Kwestia wprowadzenia edukacji regionalnej była szeroko analizowana, by ostatecznie zagościć na stałe w planie zajęć czwartoklasistów.
Na wielką wartość zajęć uczących dzieci o wartościach i tradycjach regionu wskazywała na konferencji Maria Stachowicz-Polak – pedagog, autorytet zagadnień związanych z edukacją regionalną, animatorka kultury i ekspertka do spraw edukacji projektu „Rewitalizacja miasta – nowa energia rybnickiej tradycji”.
Program konferencji uwzględniał prelekcje zaproszonych gości – ekspertów i pasjonatów regionalizmu czy rewitalizacji. Istotną częścią spotkania był panel dyskusyjny. W jego trakcie Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Inwestycji i Gospodarki Przestrzennej – Wojciech Student podkreślał, że: – W Rybniku jest wiele nietuzinkowych postaci, które mogą i które powinny zainspirować dzieci i młodzież. Warto przekazywać informacje chociażby o Adolfie Bartońku, o rodzinie Haase, ks. Blachnickim, Juliuszu Rogerze czy Janie Nepomucenie. Historia tych osób i fakt, że swego czasu przechadzali się dokładnie tymi samymi drogami, którymi my poruszamy się obecnie, może wywrzeć niebagatelny wpływ na ich postrzeganie Rybnika.
Wojciech Student wskazywał też na ogromną rolę rybnickich pedagogów i ich odpowiedzialność za kształtowanie świadomości młodego pokolenia: – Uświadomienie konieczności zmian, np. w utworzeniu parku kulturowego, jest trudnym procesem i niezmiernie ważne jest, aby włączać w ten proces dzieci i młodzież, już na etapie, kiedy możliwe jest budowanie ich tożsamości i poczucia solidarności z miejscem zamieszkania.
Z kolei Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Rewitalizacji – Marcin Stach wskazywał, że „rewitalizacja nic nie znaczy, jeżeli nie wypełnimy jej konkretnymi działaniami. Miejsca nabierają nowego znaczenia ze względu na biografię poszczególnych osób, które często są mieszkańcom zupełnie nieznane”. Na podobne kwestie uwagę zwrócił dr Norbert Niestolik, współautor rocznego programu edukacji regionalnej „Nowa energia rybnickiej edukacji”, podkreślając, że „ważne jest, aby patrzeć na historię regionalną przez pryzmat ludzi i miejsc. To dzięki nim miejsca nabierają pełniejszego znaczenia, mocniej oddziałują i na dłużej pozostają w pamięci. Inaczej przyswaja się historię regionu, kiedy poznaje się ją przez pryzmat czyjegoś życiorysu, a nie tylko za pomocą suchych dat i faktów”.
Uczestnicy konferencji usłyszeli też o doświadczeniach nauczyciel edukacji regionalnej, o czym opowiedziała Barbara Dymek – nauczycielka w Szkole Podstawowej nr 34 w Rybniku: „Śląsk to smaki i zapachy. Tego trzeba doświadczyć, żeby zrozumieć. Wodzionka, kluska, żurek. Na lekcjach regionalnych dzieci poznawały te smaki. To była nauka poprzez świetną zabawę i kulinarne odkrycia”.
Na konferencji dyskutowano też o problemie wielokulturowości Śląska i rewitalizacji przestrzeni poprzemysłowych. Dr Bogdan Kloch – dyrektor Muzeum w Rybniku wskazywał na możliwości wykorzystania oferty kierowanej przez niego placówki w procesie edukacji regionalnej. Spotkanie było też okazją do przedstawienia nowego, wzbogaconego o treści z zakresu rewitalizacji, podręcznika dla nauczycieli edukacji regionalnej oraz prototypów pomocy dydaktycznych do edukacji regionalnej (makieta familok – zestaw tektur do samodzielnego poskładania; „Dzielnica, ulica, podwórko” – podłogowa gra memory; „Rybnickie pejzaże” – puzzle uwzględniające najciekawsze miejsca w regionie).
Podczas konferencji wręczono też nagrody zwycięzcom Międzyszkolnego Konkursu „Edukacja regionalna w mojej szkole”. Na konkurs wpłynęły 62 prace z 20 rybnickich placówek oświatowych, a najlepszą pracę zdaniem jury wykonała Antonina Liszka uczennica Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 6. Na konferencji prace plastyczne wyeksponowano w formie wystawy.