Widziałem mężczyzn płaczących na wałach

Wędkowałem, więc znałem rzekę

Pamiętam coroczne podtopienia. Działo się tak każdej wiosny czy już u progu lata. Odra podnosiła swój stan i to było oczywiste. Zdarzały się odkąd przyjechałem do Raciborza. Jako wędkarz często wybierałem się na żwirownię. Gdy Odra wylewała nie można było podjechać tam nawet rowerem.

Jakieś zagrożenie ze strony Odry było wkalkulowane zwłaszcza na Płoni czy Ostrogu. Ludzie, którzy mieszkali tam „od zawsze” mieli świadomość budowania schodków do drzwi wejściowych do domu. Obserwowano do którego schodka podchodzi woda. Dla nich to było oczywiste, że Odra wzbierała i opadała. Do 1997 roku nie traktowałem rzeki jako powodu dla katastrofy, że doprowadzi do tragedii ludzkich, ucierpią z jej powodu przedsiębiorstwa i mieszkańcy.

To był zwyczajny dzień

Pracowałem w urzędzie jako naczelnik wydziału edukacji, kultury i sportu. Nie powiem by ktoś coś lekceważył, ale nie było wtedy wiedzy, na której można byłoby oprzeć tezę, że zagrożenie ze strony Odry będzie duże. Pamiętam, że do końca w sztabie powodziowym powtarzano, że woda gdzieś wyleje, ale w kierunku Łężczoka, może na Płoni gdzie dojdzie do trzeciego schodka i tyle. Po południu 7 lipca wiceprezydent Adam Dzyndra powiedział do mnie: Mirek przygotuj kilka miejsc awaryjnych w SP 15 gdyby coś się jednak miało stać, rozłóż tam parę materacy. Pojechałem do nieżyjącego już księdza Alojzego Jurczyka proboszcza kościoła pw. NSPJ z Warszawskiej i załatwiłem kilkadziesiąt koców z Bundeswery, bo takie miał z darów. Wziąłem też trochę żywności suchej, jakieś konserwy, ale nawet wtedy myślałem o tym wszystkim bardziej w kategorii ćwiczeń, a nie udzielenia komuś schronienia na noc. Uruchomiłem jakiś dyżur w szkole.

Tragedia zaczęła się nad ranem

Zarządzenie kryzysem zaczęło się rozwijać w momencie kiedy woda wylała. Dopiero wtedy wszyscy uwierzyli, jaka to tragedia. Uwidocznił się brak systemu monitorowania i ostrzegania, brak współpracy w tym zakresie z Czechami. Mieszkańcy też nie zareagowali w porę. Prawie nikt nie chciał się ewaukować, ani dobytku ani zwierząt, nie wywożono samochodów z terenów zagrożonych. Ludzie uznali, że wystarczy postawić go nieco wyżej w garażu i to wystarczy. Wszyscy się wtedy przeliczyliśmy w Raciborzu. W SP 15 spędziłem wiele nocy, spałem w szkole. Przebywałem tam 3 tygodnie. Prezydent Andrzej Markowiak wyznaczył mnie swym pełnomocnikiem. W mojej karierze zawodowej takiej kryzysowej, tak intensywnej sytuacji nie powtórzyłem już nigdy. Powódź mnie wiele nauczyła.