Agronowiny nr 17 by NowinyPL

Bezpłatny miesięcznik

gro

dla rolników

NR 17 | LUTY 2016

NOWINY ISSN 2449-6685

Tworkowski młyn, w który Franciszek Pawlik tchnął duszę Modernizacja w gospodarstwach – w marcu nabór wniosków Wsparcie dla producentów mleka i wieprzowiny Specjalista radzi Sołtysi naszych wsi

Raciborscy laureaci przeprowadzonego testu pn. „Rolnik wiedzę ma i o BHP dba”

Zwycięzcy z gminy Krzyżanowice

Trwa cykl szkoleń dla rolników organizowany przez Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu. W ich trakcie rolnicy Raciborszczyzny mogli zapoznać się z aktualnymi tematami dotyczącymi zarówno PROW 2014-2020, jak i nowościami w uprawach i hodowli zwierząt. Specjaliści z ośrodków doradztwa rolniczego, weterynarii oraz ﬁrm rolniczych omówili m.in. takie zagadnienia, jak: „Modernizacja gospodarstw rolnych” (już w marcu potrwa nabór wniosków), „Premia

niach KRUS i przepisach BHP” wyjaśniała zastępca kierownik PT KRUS w Raciborzu Agnieszka Plaskacz. Gośćmi spotkania byli również przedstawiciele straży pożarnej, st. kap. Paweł Sowa z PSP w Raciborzu i komendant gminny OSP w Krzyżanowicach Krystian Jobczyk. Przestrzegali oni przez niosącym śmierć podstępnym zabójcą, jakim – w okresie ogrzewania mieszkań i domów różnymi paliwami – jest czad. Dla obecnych na spotkaniach przygotowany został też krótki test, a wśród nagród znalazł się bar-

Najlepsi z wiedzy o bezpieczeństwie w gminie Rudnik

Rolnicy, którzy znają się na bezpieczeństwie dla młodych rolników”, „Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych” czy też „Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”. Zaprezentowana została agrotechnika uprawy roślin strączkowych w aspekcie zazielenienia i dotacji UE, przypomniano o integrowanej ochronie zbóż i kukurydzy, czyli jak skutecznie zwalczać choroby szkodniki i chwasty, a także przepisy dotyczące uboju gospodarczego zwierząt, uboju z konieczności oraz małego przetwórstwa. Niemal na każdym ze szkoleń „Zmiany w ubezpiecze-

dzo przydatny w okresie grzewczym czujnik czadu. W Raciborzu najlepiej test napisali: Bernadeta Myśliwiec, Gerard Bulla, Da-

riusz Kłos, Marek Szyrsz, Grzegorz Stanchuj i Dawid Bulla, w Krzyżanowicach – Ireneusz Derkowski, Damian Cycon, Arnold Gon-

sior i Damian Panek, a w Rudniku – Hubert Kiszka, Eugeniusz Kretek, Zygfryd Krybus i Jerzy Fojcik. (ewa)

Zakupy z preferencyjnych kredytów inwestycyjnych 22 stycznia br. ARiMR przyznała współpracującym bankom limity akcji kredytowej oraz limity dopłat do oprocentowania kredytów inwestycyjnych, planowanych do udzielenia w I kwartale 2016 r. Podmioty zainteresowane zaciągnięciem kredytów preferencyjnych mogą więc składać w bankach wnio-

ski kredytowe. Po podpisaniu ustawy budżetowej na 2016 r. Agencja będzie mogła zwiększyć bankom środki na cały 2016 r. Łącznie na I kwartał br. agencja przekazała bankom limity dopłat do nowych kredytów inwestycyjnych w wysokości 2,3 mln zł. Przewiduje się, że limity dopłat pozwolą udzielić bankom w

I kwartale br. kredyty preferencyjne w łącznej wysokości 296 mln zł. Limity środków otrzymało siedem central banków: Bank BGŻ BNP Paribas SA, Bank Polskiej Spółdzielczości SA, SGB Bank SA, Bank Zachodni WBK SA, Pekao SA, Krakowski Bank Spółdzielczy i Raiffeisen Bank Polska SA. 

REKLAMA

��

�� -

��

Siarka a plonotwórcze ��

��

�� -

��-

�� -

��

�� -

��

AUTORYZOWANY DYSTRYBUTOR

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

��

luty 2016

Rzeczpospolita babska

Kiedy mówi się, że Dzień Kobiet odchodzi do lamusa, że święto należy do przeszłości, i to tej gorszej, bo nie demokratycznej, zastanawiam się czy opinie te nie są na wyrost. Rzeczpospolita kobietami stoi i to również w naszym regionie, gdzie nie tylko prowadzą dom, wychowują dzieci, kształcą się, pracują na gospodarstwach, ale i udzielają się społecznie. Aktywistek w tym dobrym słowa znaczeniu jest coraz więcej – nic nie ujmując panom – kobieca gospodarność, jakby przypisana płci, często sprawdza się w wielu dziedzinach, w które panie się angażują. Nie zamierzam umniejszać roli mężczyzn, których praca zawodowa, zarówno w kraju, jak i często za granicą, stanowi podstawę egzystencji wielu rodzin. Nie mniej kiedy mężów, synów czy ojców nie ma w domu, kobiety muszą przejmować ich obowiązki, a to – o dziwo – cał-

Ewa Osiecka redaktor naczelna

kiem nieźle im wychodzi. Przykładem mogą być chociażby kobiety sołtyski, które gospodarskim okiem patrzą na swe miejscowości, prześcigając się w spełnianiu oczekiwań mieszkańców. Znajduje to uznanie u wielu osób, co więcej najbardziej aktywna społeczność lokalna również włącza się pomagając im w tej całkowicie społecznej pracy. Rzeczywiście sołtysów kobiet w naszych gminach jest całkiem sporo, świetnie sobie radzą, choć nie ukrywają, że bez wsparcia innych życzliwie patrzących na ich pracę ludzi, niewiele mogłyby same zrobić. Spotykając się z tymi sołtyskami, mogę tylko wyrazić swój podziw dla pomysłów i konsekwencji w ich realizacji. Jestem przekonana, że raz w roku powinny mieć swoje święto, które choć na chwilę pozwoli im wyjść z cienia codziennych obowiązków.

Importer na Polskę marek:

oraz przedstawiciel regionalny ﬁrm: CASE, STEYR, BERGMAN, AMAZONE, LELY WELGER, DIECI, UMEGA, PNEUSEJ

Opryskiwacz MGM 4000 i 5000 litrów • belki opryskowe od 18 do 39 metrów • budowany na podzespołach znanych i cenionych marek, takich jak: - komputery Mueller elektronik lub Teejet - pompy o wydajności 500 l/min Annovi Reverberi - elektrozawory marki Teejet z czteroletnią gwarancją - dwa lata pełnej gwarancji na opryskiwacz

W lutowym NUMERZE

„Agro Oaza” podnosi wiedzę rolników

Tworkowski młyn z duszą

Opryskiwacz MGM 2000, 2500 i 3000 litrów • belki opryskowe od 18 do 28 metrów • budowany na podzespołach znanych i cenionych marek, takich jak: - komputery Mueller elektronik lub Teejet - pompy o wydajności 250 l/min Annovi Reverberi - elektrozawory Teejet z czteroletnią gwarancją - dwa lata pełnej gwarancji na opryskiwacz

8-9

Kompaktor OPALL-AGRI • szerokości robocze od 3m do 10m

Rolnicy powiatu raciborskiego na targach

luty 2016

Redakcja: 47–400 Racibórz, ul. Zborowa 4, tel. 32 415 47 27, e-mail: agro@nowiny.pl, www.nowiny.pl

NOWINY

Redaktor naczelna: Ewa Osiecka, e.osiecka@nowiny.pl, 600 059 204 Reklama: Lucyna Kretek-Tomaszewska, l.tomaszewska@nowiny.pl, 606 698 903

REKLAMA

gro

Czad, podstępny zabójca

Wydawca: Wydawnictwo Nowiny Sp. z o.o. Na okładce: Młyn Franciszka Pawlika w Tworkowie

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

Pług ﬁrmy OPALL-AGRI • od 3 do 9 korpusów zabezpieczenie kołek ścinany oraz non stop

AGROCAR Janusz Kowalczuk ul. Raciborska 101, Kietrz tel. 697 992 411, 77 485 40 51 www.agrocar.com.pl

KALENDARIUM SZKOLEŃ

1 MARCA godz. 10.00

– Zastosowanie roślin ozdobnych w ogrodach przydomowych – dobór odmian, gatunki, pielęgnacja – Barbara Majnusz z ŚODR w Częstochowie, Oddział w Mikołowie – Dom Kultury w Borucinie – organizator: Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – Bożena Jankowska.

9 MARCA godz, 10.00 – Programy rolno-środowiskowo-klimatyczne w nowym PROW 2014-2020.

Nowe odmiany w produkcji roślinnej – Centrum Społeczno-Kulturalne w Pietrowicach Wielkich – Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – Bożena Jankowska.

11 MARCA, godz. 10.00 – „Program rolno-środowiskowo-klimatyczny w nowym PROW 2014-2020” – Gminne Centrum Informacji w Rudniku, ul. Mickiewicza 2A – organizator: Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego

25 LUTEGO Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie oraz Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, serdecznie zapraszają wszystkich zainteresowanych na szkolenie dotyczące działań w zakresie PROW 2014-2020: „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” oraz „Dopłat bezpośrednich”, które odbędzie się w Sali Konferencyjnej OODR w Łosiowie.

w Raciborzu – Elżbieta Antonin,

19 MARCA godz. 5.00 Wyjazd seminaryjny na Targi Maszyn i Sprzętu Rolniczego AGROTECH Kielce – Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – zapisy prowadzi Krystyna Hesek, tel. 571 291 240. 19 MARCA godz. 14.00

Konkurs potraw regionalnych – Centrum Społeczno-Kulturalne w Pietrowicach Wiel-

18 MARCA o godz. 10.00 w Dwor-

ku Śląskim w Raciborzu odbędzie się szkolenie powiatowe, na którym zostaną zreferowane przez specjalistów tematy: „Działanie Współpraca (PROW 2014-2020) oraz zyski z możliwości tworzenia partnerstw na rzecz innowacji”, „Płatności obszarowe”, oraz „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Organizatorem spotkania jest Śląski Zespół Doradztwa Rolniczego w Częstochowie wspólnie z ARiMR.

kich – Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – Bożena Jankowska.

29 MARCA godz. 10.00 – Zastosowanie roślin ozdobnych w ogrodach przydomowych – dobór odmian, gatunki, pielęgnacja – Barbara Majnusz z ŚODR w Częstochowie, Oddział w Mikołowie – Gminne Centrum Kultury w Nędzy – organizator: Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – Bożena Jankowska.

10 MARCA o godz. 10.00 na Zamku Piastowskim w Raciborzu odbędzie się spotkanie „Dobre praktyki przy tworzeniu regionalnej listy produktów tradycyjnych – produkty regionalne województwa śląskiego” z udziałem przewodniczących KGW powiatu raciborskiego. Organizatorem spotkania jest Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu, a nad jego przebiegiem czuwa Bożena Jankowska.

Halina Sobaszek nowym kierownikiem TZDR w Głubczycach W kobiece ręce, od 1 stycznia br. przeszła funkcja kierownika Terenowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Głubczycach. Stanowisko to objęła Halina Sobaszek, główny specjalista ds. gospodarstwa wiejskiego i agroturystyki. Nowa pani kierownik posiada spore doświadczenie w sprawach związanych z rolnictwem, ponieważ od 1982 r. pracowała w ówczesnym Wojewódzkim, a obecnie Opolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Łosiowe, na stanowisku doradcy rolnego wiejskiego gospodarstwa domowego i agroturystyki. Po rocznej przerwie następnie podjęła pracę w głubczyckim zespole doradztwa rolniczego, gdzie pracuje do dziś. Ten terenowy ośrodek obejmuje swym zasięgiem cztery powiaty: głubczycki, baborowski, branicki i kietrzański, zajmując się doradztwem obszarowym, zootechnicznym i ekonomicznym. Wspiera rolników

w zdobywaniu funduszy pomocowych, pomagając w wypełnianiu wniosków obszarowych i rolno-środowiskowych. Prywatnie kierownik Halina Sobaszek jest mężatką ma córkę i wnuka Błażeja. Lubi podróżować i w wolnych chwilach realizuje swe podróżnicze marzenia. Biurem Powiatowym ARiMR w Głubczycach, od 16 lutego zarządza Damian Bosowski. Wcześniej zatrudniony był jako pracownik socjalny Ośrodka Pomocy Społecznej w Głubczycach, kietrzański radny, w obecnej kadencji pełni funkcję przewodniczącego Rady Miejskiej w Kietrzu. 17 lutego na stanowisko kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Raciborzu powołany został Wiesław Danyłko, wieloletni pracownik agencji najpierw w Raciborzu, a potem w Rybniku.

REKLAMA

Oferta dotyczy maszyn: CASE, CLASS, DEUTZ, FENDT, JCB, John Deere, Lamborghini, Linde, Massey Ferguson, New Holland, Same, Steyr, Valtra oraz samochodów osobowych Kontakt: Pro-Tune Joachim Kandziora Tel: 501-923-349 NIP: 7492008599

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

TWORZYMY KATALOG FIRM ROLNICZYCH NASZEGO REGIONU Wystarczy, że zgłosisz się mailowo i w temacie umieścisz słowo KATALOG, a my już zajmiemy się szczegółami. Napisz koniecznie na adres: L.tomaszewska@nowiny.pl lub zadzwoń 606 698 903

UWAGA FIRMY!

Eco tuning - usługa zmiany oprogramowania w celu podniesienia mocy i zmniejszenia zużycia paliwa nawet do 3.8l/mtg. Moment obrotowy i moc wzrasta o około 10-20%. AdBlue OFF - programowe usunięcie systemu AdBlue. DPF/FAP OFF - fizyczne usuwanie wkładu ceramicznego z układu wydechowego oraz elektroniczne usunięcie obsługi filtra cząstek stałych z oprogramowania w sterowniku silnika. EGR OFF - fizyczne i programowe wyłączenie funkcji zaworu EGR Naprawa i korekta mtg w licznikach. Diagnoza

Prowadzisz ﬁrmę w branży rolniczej? Chcesz dotrzeć do rolników i pozostać zapamiętanym? Zgłoś się do nas!

UWAGA FIRMY!

Zmniejsz zużycie paliwa

W TYM KATALOGU NIE MOŻE CIĘ ZABRAKNĄĆ

gro

NOWINY luty 2016

KRUS odpowiada na pytania czytelników e-mail: agro@nowiny.pl

Krystyna Nowak kierownik raciborskiej placówki Jestem emerytem i pobieram świadczenie z KRUS. Nie otrzymałem jeszcze rozliczenia rocznego za 2015 r. Kiedy mogę się go spodziewać? Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego rozpoczęła już wysyłanie deklaracji podatkowych PIT do emerytów i rencistów, którzy w 2015 r. chociaż raz pobrali jakiekolwiek świadczenie emerytalno-rentowe z Kasy (np. emeryturę rolniczą, w tym częściową lub okresową emeryturę rolniczą, rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną) oraz do osób, które w 2015 r. pobrały tzw. niezrealizowane świadczenie po osobie zmarłej, tj. emeryturę lub rentę przysługującą

zmarłemu do dnia jego śmierci (nie dotyczy zasiłków pogrzebowych). Wśród rozsyłanych dokumentów znajdą się następujące formularze PIT: PIT-40A – roczne obliczenie podatku emeryta/ rencisty, PIT-11A – informacja o dochodach uzyskanych przez emeryta/rencistę, PIT-11 – informacja o dochodach dla osób, które otrzymały świadczenie należne po osobie zmarłej, PIT-8C – informacja o przychodach z tytułu alimentów potrąconych ze świadczenia wypłacanego przez KRUS. Wszystkie deklaracje PIT są wysyłane do podatników sukcesywnie, nie później niż do 29 lutego 2016 r. Pobieram emeryturę z KRUS. Słyszałem, że oprócz waloryzacji w marcu wypłacany będzie jednorazowy dodatek dla emerytów i rencistów. Czy także taki dodatek otrzymam? Z uwagi na bardzo niewielkie podwyższenie świadczenia emerytalno-rentowego w wyniku waloryzacji świadczeń od 1 marca br., Sejm przyjął ustawę, która obok waloryzacji wprowadza jednorazowy dodatek. Ma on stanowić wsparcie ﬁnansowe dla osób pobierających relatywnie niskie świadczenia. Jednorazowy dodatek pieniężny przysługuje osobom, które w dniu 29 lutego 2016 r. mają prawo m.in. do świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego i do okresowej emerytury rolniczej, jeżeli wysokość wszystkich pobranych

świadczeń (łącznie z dodatkami i innymi świadczeniami pieniężnymi przed dokonaniem potrąceń i zawieszeń, w tym zawieszenia w związku z niezaprzestaniem prowadzenia działalności rolniczej) nie przekracza, na 29 lutego 2016 r. kwoty 2000 zł miesięcznie. Jednorazowy dodatek pieniężny przysługuje w wysokości: • 400 zł – jeżeli świadczenie lub suma świadczeń przysługujących osobie uprawnionej nie przekracza kwoty 900 zł; • 300 zł – jeżeli świadczenie lub suma świadczeń przysługujących osobie uprawnionej wynosi powyżej 900 zł nie więcej jednak niż 1100 zł; • 200 zł – jeżeli świadczenie lub suma świadczeń przysługujących osobie uprawnionej wynosi powyżej 1100 zł nie więcej jednak niż 1500 zł; • 50 zł – jeżeli świadczenie lub suma świadczeń przysługujących osobie uprawnionej wynosi powyżej 1500 zł nie więcej jednak niż 2000 zł. Dodatek ten będzie wypłacony osobie uprawnionej z urzędu wraz ze świadczeniem w marcowym terminie płatności, a w przypadku osób pobierających świadczenie co kwartał – w kwietniu. Kwota dodatku zwolniona jest z podatku dochodowego od osób ﬁzycznych i nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytom i rencistom, których wysokość emerytury/renty łącznie z dodatkami i innymi

świadczeniami pieniężnymi przekracza kwotę 2000 zł miesięcznie brutto nie będzie przysługiwał jednorazowy dodatek pieniężny. Jestem ubezpieczona w KRUS, 15 stycznia 2016 r. urodziłam dziecko i złożyłam już wniosek w KRUS o zasiłek macierzyński. Od 31 stycznia 2016 r. jestem na zwolnieniu lekarskim. Czy przysługuje mi zasiłek chorobowy? Nie. Od 1 stycznia 2016 r. osobie ubezpieczonej uprawnionej do zasiłku macierzyńskiego, nie przysługuje wypłata zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy, zarówno w podstawowym, jak i w przedłużonym okresie (zmiana przepisów). Okres niezdolności do pracy jest traktowany jako okres niepłatny, ale podlega zliczeniu do jednego okresu zasiłkowego. Od 15 stycznia 2016 r. przysługuje Pani zasiłek macierzyński przez okres 364 dni (52 tygodnie) licząc od dnia urodzenia dziecka. 15 listopada 2014 r. urodziłam dziecko. W lutym 2015 r. pobrałam już z tego tytułu zasiłek macierzyński w KRUS gdzie jestem ubezpieczona. Czy przysługuje mi zasiłek macierzyński na podstawie nowych przepisów? Niestety nie, ponieważ według nowych przepisów przysługuje on przez okres 364 dni (52 tygodni) licząc od dnia urodzenia dziecka. W Pani przypadku okres ten minął w 2015 r.

REKLAMA

Agro Oaza oferuje kwaliﬁkowany materiał siewny:

• Ziemniaki sadzeniaki kl. A: Denar, Lord, Vineta, Sa�na, Red Lady, Bellarosa, Jelly, Bryza. • Pszenica jara: Ethos, Quintus • Jęczmień jary: Soldo • Owies: Bingo • Pozostałe nasiona: soja, groch, łubin, bobik, gorczyca, facelia, lucerna, koniczyna, trawy, kwiaty i warzywa, drzewka owocowe. NAJLEPSZE CENY W REGIONIE

www.agrooaza.pl Agro Oaza, ul. Łąkowa 26, 47-400 Racibórz tel. 32 415 3793 tel. 504 135 366

SOŁTYSI

naszych wsi

Powiat raciborski

Anna Krupa

Wojnowice, gmina Krzanowice Posiada wykształcenie pedagogiczne i kilka lat pracowała w szkole i w przedszkolu w Wojnowicach, a następnie w szkole w Sudole. Ukończyła też studia podyplomowe, różne kursy doszkalające, w tym języka migowego. Ponieważ na gospodarstwie jest sporo obowiązków postanowiła zrezygnować z pracy zawodowej i wesprzeć męża Artura. Gospodarstwo państwa Kupków zajęło 5. miejsce w regionie w Konkursie „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne” zorganizowanym przez KRUS. Mają dwie córki Wiktorię i Dominikę. Sołtysem jestem niecały rok. Gdzie nie popatrzę wszędzie jest coś do roboty, od dróg po skwerki. W Wojnowicach są trzy stowarzyszenia, piszemy więc różne projekty. Teraz bardzo zabiegamy o siłownię pod chmurką, którą chcielibyśmy utworzyć do wakacji. Na cały rok mamy rozplanowane imprezy, w kwietniu odbędzie się „piżama party”, potem majówka, dożynki paraﬁalne, oktoberfest. Na pewno nie odpuszczę i będę dalej organizowała Dzień Seniora, to bardzo fajna impreza, którą wymyślił sołtys Tadeusz Kulesza, a kontynuowała sołtys Gabriela Niedzbała. W tym roku przygotowaliśmy ją już po raz jedenasty. Powiat głubczycki

Aneta Kierek

Szczyty, gmina Baborów Z wykształcenia krawcowa, ukończyła liceum, pasjonuje się fryzjerstwem, ma syna Marcelina i dwie córki – bliźniaczki Julię i Marlenę, mąż pracuje w Raciborzu. Syn założył przed rokiem stronę internetową i wspólnie poszukują informacji o historii Szczytów. Sołtysem jestem czwartą kadencję. Zaczynałam od organizacji działalności w świetlicy, która znajdowała się w starym budynku szkoły. Było to pomieszczenie bez wody i toalety. Nie odbywały się tam większe spotkania, przez dwa lata w ogóle nie było we wsi sołtysa. Miejscowe dziewczyny pomogły w umyciu okien i oporządzeniu wnętrza świetlicy, uszyłam firanki, każdy przyniósł z domu jakieś naczynia. Dziś jest fajnie ludzie coraz bardziej się angażują widząc, że coś się u nas dzieje. Dziś w centrum Szczytów mamy nową świetlicę wybudowaną z środków europejskich. Każdego roku organizujemy mikołajki, Dzień Kobiet, dyskoteki i zabawy andrzejkowe dla dzieci. Przyjeżdżają panie z GOK w Baborowie i prowadzą zajęcia świetlicowe. Mamy też mały placyk zabaw. Co trzy lata odbywają się dożynki parafialne, należymy do parafii w Maciowaksze, bo nie mamy kościoła, ani nawet sklepu. Mieszka tu ok. 80 osób, w sumie 20 rodzin. Planujemy z funduszu sołeckiego wybrukowanie małego parkingu za świetlicą, który chcemy wykorzystywać również jako scenę podczas festynów. Chciałabym w tym roku zorganizować festyn rodzinny z okazji Dnia Dziecka. Powiat kędzierzyńsko-kozielski

Anna Weiner

Dzielawy, gmina Polska Cerekiew Od ośmiu lat jest listonoszem, wcześniej przez 15 lat pracowała w Azotach i 12 lat jako sprzedawczyni. Rozwozi korespondencję do ośmiu wiosek, w sumie codziennie pokonuje 56 km. Ma syna, dwie córki i dwóch wnuków, mąż pracuje za granicą. Nieustannie aktywna, w lecie organizuje zebrania i spotkania z mieszkańcami, w najbliższym czasie planuje Dzień Kobiet. Sołtysem jestem drugą kadencję. Mamy plac zabaw zbudowany od podstaw, ponieważ mieszkańcy chcieli mieć własny kąt na wolnym powietrzu, gdzieś w pobliżu domów. W jego przygotowanie włączyli się sami, porządkując teren w centrum Dzielaw. Znajduje się tam altanka ze stołem i ławkami, oprócz przyrządów do zabawy dla dzieci jest też urządzenie do ćwiczeń dla dorosłych. Dzieci mogą grać w koszykówkę, maluchy bujać się na konikach na sprężynach, kupiliśmy huśtawkę, zjeżdżalnię, drabinkę i stojak na rowery. Planujemy jeszcze zakup biegacza – roweru, a w przyszłym roku może uda się kupić tzw. orbitek do ćwiczeń. Przed dwoma laty odnowiliśmy krzyż przydrożny obkladając go granitem. Na czas świąt zapalam tam znicze i ustawiam kwiaty. Przydrożną ﬁgurkę odmalowała nam nasza mieszkanka. Dodatkowo chcielibyśmy wygospodarować miejsce na rożno. W centrum Dzielaw zamierzamy ustawić ozdobną drewnianą studnię lub wiatrak z nazwą miejscowości. Organizujemy dożynki, mikołajki i spotkania przy kawie.

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

Spotkanie otworzyli współwłaściciele ﬁrmy „Agro Oaza” Bartosz Borecki i Anna Borecka

„Agro Oaza” podnosi wiedzę rolników Raciborszczyzny Rolnicy zainteresowani nowoczesnym prowadzeniem gospodarstwa rolnego nie stronią dziś od wiedzy. Świadczy o tym szkolenie zorganizowane już po raz drugi przez raciborską firmę „Agro Oaza” zajmującą się zaopatrzeniem dla rolnictwa i ogrodnictwa. Wykłady i prezentacje specjalistów z branży oraz przedstawicieli firm rolniczych zorganizowane w rafakowskim zameczku przyciągnęły prawie 200 osób. Reprezentujący „Agro Oazę”, a jednocześnie współorganizujący szkolenie Bartosz Borecki przedstawił aktualne nowości z oferty swej firmy, dotyczące m.in. nawozów, nasion, kwalifikowanego materiału siewnego, ziemniaków sadzeniaków, pasz oraz środków ochrony roślin. – Na rynek wejdzie w tym roku ok. 100 nowych środków ochrony roślin. Do łask wraca Perenal 104 EC ceniony przez rolników środek na chwasty jednoliścienne w burakach, rzepaku, mar-

chwi i cebuli, kolejny preparat to Manitoba 425 SC ﬁrmy Adama oparty na epoksykonazolu i folpecie do zwalczania chorób grzybowych, Pyrinex Supreme 262 ZW na szkodniki w zbożu, rzepaku i burakach, Tomigan Forte 102,5 SE do zwalczania chwastów dwuliściennych w zbożach, Goltix Titan 565 SC, a więc Goltix wzmocniony nową substancją na chwasty dwuliścienne w burakach, Vertisan 200 EC wzbogacony o nową niespotykaną dotychczas na polskim rynku substancję czynną pentiopirad na choroby zbóż oraz ostatnie dwa preparaty do zwalczania chorób grzybowych ziemniaka – alternariozy i zarazy ziemniaczanej: Mixanil 425 SC i Lieto 66 WG – wylicza Bartosz Borecki. Dlaczego nie ma dopłat? Jak wyjaśnił przedstawiciel „Agro Oazy”, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest w trakcie modernizacji systemu informatycznego. W styczniu wypłacono zaledwie jedną czwartą dopłat, które powinny były w tym miesiącu traﬁć do rolników. – Nic nie zapowiada, aby miało nastąpić przyspie-

Podczas szkolenia sala rafakowskiego zameczku wypełniona była po brzegi słuchaczami

szenie tych wypłat w kolejnych miesiącach – lutym i marcu. Modernizacja systemu zakończona zostanie najprawdopodobniej dopiero w kwietniu – przewiduje gospodarz szkolenia. Mniej substancji czynnych na rolniczym rynku Jako szalony określił Bartosz Borecki pomysł Komisji Europejskiej, która zaproponowała ograniczenie w stosowaniu lub kompletne wycofanie aż 75 substancji czynnych, stanowiących podstawowy filar ochrony zbóż, rzepaku i innych roślin uprawnych. – Zdaniem specjalistów może to doprowadzić do drastycznego 50-proc. obniżenia wielkości i jakości plonów, a co za tym idzie o 50 proc. wzrosłyby koszty produkcji upraw. Nie mówiąc o idealnych warunkach do rozwoju nowych patogenów – dodaje współwłaściciel „Agro Oazy”. Prezentacje na miarę potrzeb Ponadto rolnicy na spotkaniu mogli zapoznać się z tendencjami w uprawie soi, które przedstawił dr inż. Kazimierz Pyziak, dyrektor Centralnego Ośrodka Badań Odmian Roślin Uprawnych w Głubczycach, a możliwości uzyskania unijnego dofinansowania na zazielenienie zaprezentował Tomasz Motyka z Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie. Na zakończenie o agrotechnice oraz aktualnej sytuacji na polach mówili specjaliści wsparcia wiedzy technicznej firmy Bayer – Tadeusz Borecki oraz Adrian Sikora. (ewa)

luty 2016

Automatyczne Wsparcie dla producentów Wagi mleka i wieprzowiny Samochodowe Swym rozporządzeniem komisja UE ustanowiła tymczasową nadzwyczajną pomoc dla rolników w dwóch sektorach hodowlanych, dla producentów mleka i producentów wieprzowiny. Polska otrzyma na ten cel prawie 29 mln euro. 21 grudnia powstał projekt rozporządzenia Rady Ministrów, a jego realizacja spoczęła na Agencji Rynku Rolnego. Tam też złożone zostaną wnioski osób, które o tę pomoc będą się ubiegać. Jak zapewniła Elżbieta Antonin, specjaliści Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Raciborzu będą pomagać rolnikom w przygotowaniu takich wniosków. Wsparcie na trzodę chlewną zostanie udzielone rolnikom, którzy na 30 września ub.r. mieli zarejestrowanych nie więcej niż 2000 świń, co jest ustalane na podstawie

danych zawartych w rejestrze zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt. Ponadto od 1 października do 31 grudnia ub.r., rolnik sprzedał co najmniej pięć świń, ale nie więcej niż 2000 świń objętych kodem CN 0103 92 19 (tucznik – sztuka powyżej 50 kg) lub loch objętych kodem CN 0103 92 11 (165 kg) o numerze identyﬁkacyjnym, który jest numerem siedziby stada. Nie więcej jednak niż liczba świń o tym numerze identyﬁkacyjnym poddanych ubojowi w rzeźni od 1 października 2015 r. do 7 stycznia 2016 r. Kwota przyznana Polsce zostanie podzielona po połowie na pomoc dla producentów mleka i wieprzowiny. Stawki wsparcia przysługujące np. do jednej świni wyliczone zostaną poprzez podzielenie kwoty przypadającej na sektor wieprzowiny przez sumę wszystkich

świń, do których przysługuje pomoc. Wypłacona zostanie dopiero po zarejestrowaniu wszystkich wniosków, wówczas też będzie wiadomo, ile pieniędzy może otrzymać rolnik. Początkowo szacowano, że będzie to nie więcej niż 70 zł za sztukę. Ponieważ zainteresowanie programem rośnie, kwota ta zmalała i już planuje się nie więcej niż 40 zł za sztukę. W przypadku producentów mleka, wsparcie może otrzymać rolnik, który w roku kwotowym 2014-2015 wprowadził do obrotu mleko w ilości nie mniejszej niż 15 000 kg, jednak nie większej niż 300 000 kg. W dniu złożenia wniosku o udzielenie wsparcia posiadał co najmniej trzy krowy typu użytkowego (mleczny lub kombinowany), w wieku przekraczającym 24 miesiące, zgłoszone do rejestru zwierząt gospodarskich oznakowanych i

siedzib stad tych zwierząt. W Agencji Rynku Rolnego wyszacowano, że stawka pomocy do jednego kilograma mleka wyniesie ok. 1,4 grosza. Analogicznie do produkcji wieprzowiny, na podstawie wniosków złożonych przez producentów mleka ustalona zostanie liczba kilogramów mleka kwaliﬁkujących się do wsparcia. Następnie kwota przypadająca na sektor mleka zostanie podzielona przez sumę kilogramów mleka, do których będzie przysługiwała pomoc. Rolnicy oprócz wniosków o udzielenie wsparcia, muszą złożyć w ARR oświadczenie o liczbie posiadanych świń na 30 września 2015 r. lub o liczbie krów typu użytkowego, w wieku przekraczającym 24 miesiące. Powinni też przedłożyć faktury lub inne dowody sprzedaży w okresie od 1 października do 31 grudnia 2015 r.

Oszczędzaj czas i pieniądze!

NOWOŚĆ w ofercie 2016

Laboratorium AGRO-LAB – spektrum urządzeń pomiarowo-kontrolnych

luty 2016

oraz gwarantuje sprawne działanie w zmiennych warunkach atmosferycznych. Istnieje również możliwość zapisania wyników oraz podłączenie urządzenia do internetu. Parametry, które poddajemy badaniu: białko, gluten, skrobia, wilgotność. Spectra Alyzer 1.0 jest przeznaczony do badania zbóż, natomiast Spectra Alyzer 2.0 do pasz, żywności, nasion strączkowych. Kolejnym ważnym elementem wyposażenia laboratorium jest zdalnie sterowana sonda, która pobiera ziarna zbóż i rzepaku do badań prosto z samochodu oraz wysyła próbkę do laboratorium oddalonego nawet do 50 metrów. Niezwykle istotnym wyznacznikiem oceny jakości ziarna zbóż oraz nasion strączkowych i oleistych jest określenie ilości i rodzaju zanieczyszczeń ogółem, w tym szkodliwych

Analizator Ziarna Zbóż i Roślin Oleistych dla zdrowia. Tu z pomocą przychodzi separator do badania zanieczyszczeń w zbożu. To idealne urządzenie do punktu skupu, które nadaje się do oznaczania zanieczyszczeń w zbożu i szkodników. Obecność w produkowanej żywności mikotoksyn, które mogą powodować ostre zatrucia oraz alergie budzi niepokoje wielu rolników. Już dziś dostępny jest system do badania mikotoksyn, który posiada opcję badania wielu matryc, niezawodne opro-

gramowanie z możliwością wywołania archiwalnych badań. Liczba opadania zbóż jest wyznacznikiem działania enzymu alfa amylazy, co powoduje w konsekwencji uszkodzenie skrobi. Z pomocą przychodzi urządzenie do oznaczania liczby opadania. Główne cechy: - popularne w kraju i zagranicą, - przetestowane naukowo, - bezawaryjne w funkcjonowaniu, - elektroniczne sterowanie. mgr Natalia Lasek

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

REKLAMA

W ostatnim czasie obserwujemy wzrost zainteresowania badaniem jakości zbóż i kontrolą produkcji. Wychodzimy naprzód tym potrzebom i proponujemy nowość: laboratorium AGRO-LAB, czyli spektrum urządzeń pomiarowo-kontrolnych, które ułatwią funkcjonowanie profesjonalnego skupu zbóż. Zapraszamy na naszą stronę internetową http://www.agro-lab. pl oraz na AGROTECH - Międzynarodowe Targi Techniki Rolniczej w Kielcach, które odbędą się w dniach 18-20 marca 2016 r. Największą perłą jest bez wątpienia analizator NIR pracujący w bliskiej podczerwieni, który pozwala na analizę całych ziaren a wyniki dostępne są w ciągu kilkunastu sekund. Urządzenie posiada intuicyjną, łatwą obsługę

MIARY I WAGI SP. J. ul. Smaków 9 49-318 Skarbimierz Osiedle tel. +48 77 411 39 28 +48 77 544 96 91 fax +48 77 544 93 77 www.miary-wagi.com.pl

Tworkowski młyn, w który Fra Niczym woda od 300 lat nieustannie napędzająca tworkowskie koło młyńskie, tak nieubłaganie płynie czas dla ostatniego już rzemieślniczego młyna na Śląsku, który nadal, choć w dużo skromniejszym niż kiedyś wymiarze, świadczy usługi dla ludności. Malowniczy zakątek tworzony przed dwa stawy Trzeciok i Stowek stanowi niezwykłą oprawę dla osiemnastowiecznego młyna, który swą wykonaną z czerwonej klinkierki fasadą doskonale wpisuje się w krajobraz okolicy. Miejsce to jest niczym wyjęte z baśniowych opowieści o młynarzach, młynarkach i utopcach, zwanych w Tworkowie hasermonami, wciągającymi złych ludzi w otchłań wody. Równie zabytkowy jak młyn jest 300-letni dom, należący do rodziny Pawlików, która od dziesięciu pokoleń prowadzi w Tworkowie swą ﬁrmę świadczącą usługi młynarskie. O złotych latach funkcjonowania młyna z nostalgią opowiada ostatni jego młynarz Franciszek Pawlik, dla którego szczególnie pomyślne były lata 1990 – 2000. Dziś czasy te, niestety należą już do przeszłości. – Ludzie nie korzystają tak jak kiedyś z młyna. Nie ma w Tworkowie dużych gospodarstw, a i kobiety rzadziej pieką ciasta niż dawniej – mówi z nieskrywanym żalem pan Franciszek. A przecież to nie tylko jemu powinno zależeć, aby ten doskonale utrzymany młyn działał kolejne lata, dając świadectwo rzemieślniczej tradycji na Raciborszczyźnie. Szczególnie, że przetrwał on jako jedyny spośród trzech istniejących we wsi. Dziś pozostały tylko wspomnienia po dwóch młynach, jednym nieopodal boiska i drugiem pod lasem, który świadczył usługi dla zamku.

Zamienił budownictwo na młynarstwo Młyn państwa Pawlików, niegdyś drewniany pochodzi z 1703 r., a wspomina o nim w swych zapiskach znany historyk ziemi raciborskiej, tworkowski proboszcz ks. Augustyn Weltzel. Pan Franciszek przejął młyn po ojcu, panu Józefie, który pracował tam do 1980 r., a więc do emerytury, na którą przeszedł mając 65 lat. Kiedy podupadł na zdrowiu, młyn przez rok był zamknięty. Dlatego pan Franciszek postanowił przejąć schedę po ojcu i również zostać młynarzem. Musiał jednak, po 20 latach pracy rozstać się ze swą budowlaną profesją. Nadal z dumą wspomina, że jako technik budowlany wniósł znaczący wkład w najważniejsze obiekty, które powstały w Tworkowie, a więc ośrodek zdrowia, dom katechetyczny, szkołę, przedszkole, a także inne inwestycje realizowane w gminie. Po kursie czeladniczym na młynarza w Myślenicach pan Franciszek, od 1990 r. całkowicie poświęca się młynarstwu, jednocześnie czyniąc wszelkie możliwe starania, aby zachować zabytkowy charakter swej rodzinnej firmy. Rodzinna firma w kobiecych rękach Losy rodu Pawlików od pokoleń związane są z młynem, a więc miejscem, gdzie wytwarzana mąka, zapewniała wszystkim codzienny chleb. Młyn zaś na przestrzeni lat zmieniał się i unowocześniał. W 1914 r. przodek i imiennik pana Pawlika, Franciszek Pawlowsky rozebrał drewniany i wybudował murowany młyn, napędzany turbiną wodną o mocy 4,5 KM. W kolejnych latach sukcesywnie pojawiły się w nim nowoczesne, jak na owe lata, maszyny: mlewnik walcowy firmy Merker & Werner Glogau, dwie pary kamieni młyńskich do śrutowania i wymiału kaszki, cylinder kurzowy, tryjer, odsiewacz

Pan Franciszek na tle swego wymurowanego z czerwonej klinkierki młyna

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

Pan Franciszek pieczołowicie przechowuje dobrze zachowane rysunki techniczne i plany budynków oraz terenu z przed ponad 100 lat

cylindryczny, następnie mieszanka do mąki o pojemności 2 t. Aby powiększyć moc turbiny wodnej zamontowano tam 9-konny silnik spalinowy firmy Deutz. Wydajność młyna wzrosła wówczas do 1,5 t zboża na dobę. A 11 lat później zamontowano jeszcze napęd elektryczny o mocy 7,5 kW. Młyn do lat 60. ubiegłego wieku pracował na pełnych obrotach. Czas wojny i powojnie nie było jednak łatwe dla rodziny tworkowskich młynarzy. – Przez pięć lat młyn prowadziła wraz z babcią moja matka. Dwaj jej bracia – młynarze zginęli na wojnie. Ojciec trafił do niewoli i wywieziony na Kaukaz wrócił dopiero w 1949 r. – opowiada pan Franciszek o okresie, gdy ster działalności w rodzinnej firmie przejęły kobiety. Młyn z tradycją Na młynarzowanie pana Franciszka, które dziś bardziej jest pasją niż zawodowym wyzwaniem, łaskawym okiem patrzy żona, pani Monika, która jest eme-

rytowaną pielęgniarką Stacji Caritas w Tworkowie. Pan Pawlik dopóki może, stara się dbać o swój młyn doceniając jego zabytkową, a jednocześnie sentymentalną wartość. Podejmując wycieczki dzieci i dorosłych, a także zainteresowanych starymi technikami młynarskimi gości z różnych zakątków Polski i z zagranicy, potraﬁ ze swadą opowiadać o swym pokoleniowym biznesie. – Woda napędzająca młyn płynie do nas z Czech, przez Píšť i Bolesław. Należy przypuszczać, że kierowana była specjalnie pod napęd trzech młynów, które kiedyś istniały w Tworkowie – przypomina. Wszystko, co dziś znajduje się w tworkowskim młynie ma swoją tradycję. Przez wiele lat pan Franciszek objeżdżał okoliczne miejscowości, w poszukiwaniu urządzeń i części, które zachowały się w nieczynnych już starych młynach. Posłużyły mu one do remontu, odnowienia i rozbudowy swojej ﬁrmy. Przykładem

Niegdyś drewniany młyn, tak jak dziś stał w sąsiedztwie domu, w którym mieszkało dziesięć pokoleń tworkowskich młynarzy

luty 2016

anciszek Pawlik tchnął duszę jest chociażby mała mieszarka do maki pochodząca z Ligoty Książęcej. – Nasz młyn ma międzynarodowy charakter: elastyczne trzcinowe kije zamontowane w odsiewaczu pochodzą z Afryki, maszyny – z Niemiec, woda – z Czech, połączenia pasów napędzających urządzenia są angielskie, zboże – śląskie, a prąd – polski – wymienia z rozbawieniem tworkowski młynarz. Ocalić od zapomnienia Zadbane, utrzymane w drewnie wnętrze młyna robi ogromne wrażenie. Cały wystrój łącznie z urządzeniami, których praca niemal zagłusza rozmowę, są nie z tej epoki. Prawie sto lat liczy sobie mieszarka do mąki z 1918 r. a odsiewacz płaski ﬁrmy Hipkow, który zajął miejsce odsiewacza cylindrycznego pochodzi z 1937 r. Sporo części pan Franciszek sprowadził również z Czech. Tworkowski młyn, który potraﬁ obecnie przerobić 3 t zboża na dobę, został gruntownie odnowiony. Kapitalny remont przeszły mlewniki, ustawione na nowej konstrukcji i odnowionej drewnianej podłodze. Znajdują się tam również nowe mieszarki do otrąb i maki. Kiedy młyn staje na trzy miesiące, ponieważ jest czyszczony i odkażany, wtenczas pan Franciszek zajmuje się pracami stolarskimi. Jego pomysłu jest na przykład własnoręcznie zrobiony zbiornik na zboże. Natomiast w 2005 r. wraz z synem zbudowali koło młyńskie o dwumetrowej średnicy z świerkowego i sosnowego drewna, które wytrzymało osiem lat. W setną rocznice istnienia młyna, 16 października 2014 r. odbyła się uroczystość poświęcenia nowego, dębowego koła młyńskiego, w zakupie którego państwa Pawlików wsparła gmina, pozyskując na ten cel środki unijne. Koło jednak nadal napędzane jest prądnicą z 1914 r., a wytworzony prąd 110 V potra-

Dębowe koło młyńskie w tworkowskim młynie napędza woda płynąca z Czech

ﬁ rozświetlić żarówkę sprowadzoną aż z Meksyku. – To dobry przykład jak można wykorzystać energię odnawialną – śmieje się pan Franciszek i dodaje, że w latach. 60., kiedy zdarzały się częste przerwy w dostawach prądu, jego ojciec energię z wody napędzającej koło młyńskie wykorzystywał do oświetlania domu. Wspominając świetlaną przeszłość rodzinnej ﬁrmy, pan Franciszek z niepokojem mówi o przyszłości młyna. Pomimo, że państwo Pawlikowie mają czworo dzieci i dziewięcioro wnucząt, raczej żadne z nich nie podejmie się kontynuowania pokoleniowej tradycji. Być może wkrótce zatrzyma się na dobre młyńskie koło starego tworkowskiego młyna, a wtedy nie posypie się mąką wymielona z miejscowego zboża i już nikt nie zakosztuje wypieczonego z niej chleba. Ewa Osiecka

Tworkowski młynarz pokazuje, jak walec mlewnika rozdrabnia ziarna na mąkę, kaszę lub otręby

luty 2016

Wszystkie urządzenia w młynie mają swoją tradycję

Jednym z najważniejszych urządzeń w młynie jest odsiewacz z 1937 r.

Pan Franciszek nie zastąpiłby swojej starej wagi do ważenia worków z mąką żadna inną, nawet najbardziej nowoczesną, elektroniczną

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

Nawóz XXI wieku

AUTORYZOWANY DYSTRYBUTOR

www.biochemkietrz.pl rsm@grupaazoty.com

REKLAMA Z CHIŃSKIEGO MARKETU Masz własną ﬁrmę i w ciągu tego czasu przyzwyczaiłeś się już do faktu, że codziennie zdarza ci się odebrać kilka telefonów i sporo megabajtów maili z ofertami reklamowymi. Można powiedzieć, że to ryzyko zawodowe. Czy doprowadza cię to do szału? Oczywiście że tak. Zdajesz sobie jednak sprawę, że wyświechtane hasło „reklama dźwignią handlu” jest wciąż aktualne. Mimo, że nie lubimy reklamy i wydaje nam się wszechobecna i nachalna, niejednokrotnie staje się konieczna, bo nowa ﬁrma, nowy punkt, nowy produkt, nowa promocja, nowa informacja, którą trzeba przekazać jak najszybciej potencjalnemu klientowi. Wtedy też łaskawym okiem spoglądamy na nadesłane oferty, na powierzchnie, moduły, zasięgi, banery, odsłony, nakłady czy statystyki oglądalności i wydaje nam się, że wszystko to niczym się nie różni. Więc, jak mówi pewna reklama: skoro nie ma różnicy to po co przepłacać? Wybieramy więc odruchowo najtańszą ofertę. Jednak czy to się opłaca? Obsługując klientów i sam będąc klientem możesz zauważyć,

że ludzie nie kupują produktów czy usług z powodu niskiej ceny. Gdyby kupowali ze względu na nią, wówczas smarowalibyśmy chleb smalcem, a nie masłem, zamiast kupować oryginalną Coca-Colę, wybieralibyśmy tańszy zamiennik, naszymi drogami poruszałyby się auta sprowadzane z Indii, a większość zakupów robilibyśmy w chińskich marketach. Wszyscy kupowalibyśmy to, co jest najtańsze. A przecież tak nie jest. Ta sama zasada dotyczy również reklamy. Często za wyższą ceną kryje się coś jeszcze. Rzesze zadowolnych, powracających klientów, którzy są w stanie zapłacić więcej za reklamę na wysokim poziomie, bo wiedzą że zaprocentuje ona większymi wpływami. Reklama to nie tylko kwestia powierzchni, nakładu czy zasięgu, ale przede wszystkim skuteczności i jakości, za którą jak zauważyłeś jesteśmy w stanie zapłacić więcej. Wybieraj więc taką reklamę, która stanie się inwestycją i wiąże się z najniższym ryzykiem zakupowym. Ryzyko może mieć wiele postaci. Jednym z nich może być ryzyko utraty majątku. Pieniądze zainwestowane w nieskuteczną,

nawet najtańszą reklamę, zawsze będą pieniędzmi wyrzuconymi w błoto, podczas gdy droga, ale skuteczna reklama jest zawsze inwestycją. Ryzyko utraty prestiżu. Reklama, ulotki, katalogi, wizytówki zawsze świadczą o tobie, twojej ﬁrmie i twoim stosunku do klienta, niech będą jak najwyższej jakości, by nie przynosiły ci wstydu, a tylko klientów. Ryzyko straty czasu. Każdy przedsiębiorca wie, że czas to pieniądz nie marnuj go więc na rozmowy z niekompetentnymi specjalistami od reklamy. Ryzyko utraty zdrowia, czyli po prostu fatalna obsługa klienta, która skutkuje u ciebie podwyższonym ciśnieniem. Zawsze znajdzie się ktoś, kto sprzeda Ci taniej, będzie mieć promocję, albo da lepsze rabaty. Nie zawsze będzie to jednak produkt wysokiej jakości.

SOS DLA FIRM. ZADZWOŃ. MY WIEMY JAK TO ROBIĆ. Lucyna Tomaszewska, tel. 606 698 903

gro

NOWINY

Wsparcie dla producentów świń i mleka ujętych w systemie IRZ

List DO REDAKCJI

Szanowna Pani Redaktor W nawiązaniu do artykułu „Europejski standard dojazdów do pól”, który ukazał się na łamach Nowin Raciborskich (Raport Specjalny), nr 46 z dnia 17 listopada 2015 r. Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe „Agromax” Sp. z o.o. pragnie przedstawić swoje stanowisko na temat jakości dróg polnych gminnych, których przeznaczeniem jest umożliwienie dojazdu do pól na terenie gminy Rudnik. Z naszego punktu widzenia – dzierżawcy ok. 1200 hektarów użytków rolnych i płatnika w tejże gminie podatku rolnego z kwotą około 298 tys. zł. rocznie – ocena jakości dróg dojazdowych do pól znacznie odbiega od niemieckiego, czy też holenderskiego komfortu, jaki deklaruje Wójt gminy Rudnik Pan Alojzy Pieruszka. Przykładem tego jest chociażby droga gminna o długości 1,13 km, biegnąca od Czerwięcic w kierunku drogi krajowej nr 45 (działka nr 15, obręb Szonowice). Droga ta stanowi jedyny dojazd do naszego 147 hektarowego kompleksu pól, a jej jakość odbiega od jakichkolwiek standardów, co najlepiej obrazuje poniższa fotograﬁa.

Co prawda od Czerwięcic prowadzi druga droga wyjazdowa, lecz jest ona jeszcze bardziej nieodpowiednia dla transportu rolnego, gdyż przebiega przez teren porośnięty drzewami, krzewami i wysokimi trawami, a jednocześnie jest bardzo wąska, nierówna i o dużym nachyleniu.

Taka jakość dojazdów do pól, a w zasadzie jej brak, naraża na poważne uszkodzenia nasz sprzęt rolniczy – nowoczesny, lecz zarazem drogi i delikatny, nie wspominając o trudnościach jakie napotykamy w trakcie prac polowych, diagnostyki i kontroli pól. Najistotniejsze jest jednak to, że wyżej opisane drogi mają zapewnić komfortowy dostęp do około 470 ha upraw i że stanowią one jedyny dojazd do tych pól. A jak jest? Ich po prostu nie ma. Czy na pewno tak według Pana Wójta ma wyglądać europejski standard dróg dla europejskiego sprzętu?

Kolejnymi przykładami zaprzeczającymi opinii Wójta gminy Rudnik są: drogi polne gminne prowadzące od Strzybniczka w kierunku Pawłowa i Rudnika i dalej w kierunku Raciborza. Drogi te posiadają nieutwardzone podłoże, są miejscami nieprzejezdne, zachwaszczone oraz zanieczyszczone gruzem i odpadami, a także stanowią jedyny dostęp do dużych (320 ha) kompleksów pól. Z poważaniem Bogusław Berka

Producentom świń i mleka, którzy w Agencji Rynku Rolnego będą ubiegać się o nadzwyczajne wsparcie w sektorze mleka i wieprzowiny, przypominamy o obowiązku aktualizacji danych posiadaczy zwierząt oraz zgłoszeń zwierząt w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Agencja Rynku Rolnego będzie udzielała pomocy dla rolników w sektorach hodowlanych na podstawie danych z systemu Identyﬁkacji i Rejestracji Zwierząt prowadzonego przez ARiMR. W przypadku braku aktualnych danych wnioski zostaną odrzucone. Składanie wniosków rozpoczęło się 18 lutego i potrwa do 18 marca

2016 r. Producenci mleka i świń mogą je składać w Oddziale Terenowym Agencji Rynku Rolnego właściwym dla miejsca zamieszkania lub siedziby producenta, lub wysłać pocztą. O terminie złożenia wysłanego wniosku będzie decydowała data stempla pocztowego. Szczegółowe informacje o nadzwyczajnej pomocy dla producentów świń i mleka zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 22 stycznia 2016 r. w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem tymczasowej nadzwyczajnej pomocy dla rolników w sektorach hodowlanych (Dz. U. z 2016 r. poz. 141).

Dwie porcje na jedno dziecka Agencja Rynku Rolnego wdrażając program „Owoce i warzywa w szkole”, w pierwszym semestrze roku szkolnego 2015/2016, przeznaczyła na jedno dziecko łącznie 22 porcje

owoców i warzyw. W każdym z 10 tygodni pierwszego semestru dzieci otrzymywały co najmniej dwie porcje, ale nie więcej niż trzy porcje owocowo-warzywne.

REKLAMA

PROMOCJA!!!

Ciągniki DEUTZ-FAHR

o mocy 72 KM w cenie już od

89.999,00* zł +VAT

W ofercie są również dostępne ciągniki o wyższej mocy.

* w zależności od wyposażenia

Adres ﬁrmy:

PW „AGRO-EKO” UL. RACIBORSKA 109 48-130 KIETRZ

Skontaktuj się z nami:

77 471 17 65-67 lub 662 051 667

Hodowcy z Raciborszczyzny „ na skaryszewskich „Wstępach Skaryszewski jarmark koński – tradycyjne „Wstępy” co roku przyciąga miłośników tych szlachetnych zwierząt. Można tam spotkać hodowców, rolników i eksporterów zarówno z kraju, jak i z zagranicy. W gronie zainteresowanych końmi nie mogło zabraknąć również mieszkańców Raciborszczyzny, którzy 19-osobową grupą, 15 lutego wybrali się do Skaryszewa. „Wstępy” to jednak nie tylko tradycyjny targ końmi, czy też akcesoriami rymarskimi, sprzętem rolniczym oraz wyrobami rzemieślniczymi. To okazja do poznania historii tej im-

Rolnicy powiatu raciborskiego na jarmarku końskim w Skaryszewie

prezy, obyczajów związanych z zakupem koni, jak m.in. przybijaniem ceny i litkupem, czyli zapijaniem dokonanego zakupu trunkiem na koszt kupującego. Tegoroczne targi, posiadające kilkusetletnią tradycję, jak zwykle odbyły się

w pierwszy, czyli wstępny poniedziałek Wielkiego Postu. Można tam było zobaczyć oraz kupić m.in. polskie konie zimnokrwiste typu sztumskiego i sokólskiego, konie huculskie, a także rasy ardeńskiej i małopolskiej.

Hodowcom powiatu raciborskiego tak spodobał się wyjazd zorganizowany przez Krystynę Hesek z PZDR w Raciborzu, że już planują kolejny majowy wypad na targi końskie do Pajęczna (woj. łódzkie). (ewa)

Raciborscy rolnicy na poznańskiej Polagrze

Tradycyjnie z myślą o rolnikach powiatu raciborskiego, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu zorganizował jednodniowy wyjazd seminaryjny na Targi „Polagra Premiery” w Poznaniu. Tegoroczna edycja rolniczej ekspozycji, zorganizowanej pod honorowym patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwała od 21 do 24 stycznia. Rolnicy Raciborszczyzny mieli możliwość zapoznania się z ofertą ponad

380 wystawców, którzy zaprezentowali się na powierzchni wystawienniczej ponad 56 000 m². Złotym Medalem Międzynarodowych Targów Poznańskich wyróżnionych zostało 38 produktów. Zwiedzający mogli podziwiać najnowocześniejsze funkcjonalnie i jakościowo maszyny oraz sprzęt rolniczy dostosowany do potrzeb właścicieli gospodarstw. Uczestnicy wyjazdu seminaryjnego zapoznali się również z ofertą dystrybutorów nawozów, nasion i środków ochrony

Nasi rolnicy wrócili z Poznania pełni pozytywnych wrażeń i chętni do kolejnych wyjazdów

roślin. Ponadto wystawcy zadbali o hodowców, którzy znaleźli na targach

ofertę pasz, sprzętu zootechnicznego i weterynaryjnego. Krystyna Hesek

OGŁOSZENIA

• Do wynajęcia pomieszczenie na działalność gospodarczą bądź mieszkanie, Racibórz, Rybnicka oraz pole pod uprawę 12 arów. Tel. 32 415 66 73.

REKLAMA

• TOP GEN posiada w ciągłej sprzedaży byczki HF (w wieku 2-4 tygodni). Tel. 600-327-475, 668-102-571, 606-566-485, (77)-485-30-56 wew. 138 lub pod adresem email: biuro@topgen.pl. Agros Krzanowice zatrudni: Przedstawicieli handlowych do sprzedaży środków ochrony roślin, nawozów dolistnych, pasz etc. Wymagania: doświadczenie w branży rolnej, prawo jazdy kat. B; Oferujemy bardzo dobre warunki pracy i płacy. Aplikacje prosimy przesyłać: biuro@agros.info.pl; tel. 535 499 454.

DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. z/s w Choryni Zakład Nasienno-Rolny Modzurów w Modzurowie, ul. Słowackiego 9, 47-411 Rudnik, woj. śląskie ogłasza sprzedaż

jałówek cielnych w 8,7,6,5 miesiącu ciąży

z obory krów mlecznych o wydajności ponad 12.000 kg mleka, wolnej od chorób zakaźnych zwalczanych z urzędu. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą. Miejsce sprzedaży: 47-480 Krowiarki, ul. Kasztanowa 11 Termin zakupu: ciągła sprzedaż od marca 2016 r. Strona internetowa: www.danko.pl Bliższe informacje telefoniczne: 32-410-65-23.

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

luty 2016

Specjalista radzi

Chrońmy się przed zatruciem tlenkiem węgla

Placówka Terenowa KRUS w Raciborzu w porozumieniu z Państwową Strażą Pożarną w Raciborzu, Ochotniczą Strażą Pożarną w Tworkowie i Pietrowicach Wielkich oraz Powiatowym Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Raciborzu podjęła akcję mającą na celu zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa śmiertelnych zatruć czadem. W tym celu podczas trwających na przełomie stycznia i lutego br. szkoleń związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w rolnictwie, strażacy przybliżali rolnikom wiedzę z zakresu ochrony przeciwpożarowej w gospodarstwach rolnych, tłumaczyli co to jest tlenek węgla, jakie są jego właściwości, jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla, jak ratować zaczadzonego i co zrobić, by być bezpiecznym. Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, powstaje w wyniku niepełnego spalania paliw (drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty) przy braku odpowiedniej ilości tlenu w powietrzu i dopływu świeżego powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie; w przypadku zużycia lub złej regulacji palnika gazowego, przedwczesnego zamknięcia paleniska, zapchania lub uszkodzenia przewodu kominowego, niedrożności kanałów wentylacyjnych. Tlenek węgla jest gazem silnie trującym, bezbarwnym, niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku), łatwo miesza się z powietrzem i w nim rozprzestrzenia. Do organizmu człowieka dostaje się przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu, co w konsekwencji może spowodować nieodwracalne uszkodzenie mózgu i narządów wewnętrznych. Duża ilość tlenku węgla w powietrzu powoduje osłabienie, znużenie i zaburzenia świadomości i orientacji. Objawami zatrucia są również: ból głowy, senność, trudności w oddychaniu, zaburzenia rytmu serca, problemy z oddychaniem. Człowiek staje się bierny, nie podejmuje żadnych czynności,

luty 2016

Jednocześnie informujemy, że ze względów bezpieczeństwa na możliwość szybkiego reagowania i gaszenia pożaru we wczesnej jego fazie warto wyposażyć punkt przeciwpożarowy w gospodarstwie w: • instrukcję ppoż., • łopatę, • bosak podręczny, • gaśnicę proszkową 6 kg ABC, • gaśnicę śniegową 5 kg BC, • topór ppoż., • koc gaśniczy, • pojemnik z piaskiem ok. 150 kg, • pojemnik z wodą ok 200 l lub do stęp do hydrantu, • wiadro. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ciągnik rolniczy powinien być wyposażony w jedną gaśnicę proszkową min. 2 kg i apteczkę pierwszej pomocy oraz trójkąt ostrzegawczy, a kombajn w dwie gaśnice: proszkową przeznaczoną do gaszenia źródła ognia w instalacji elektrycznej i silnika (GP-6 ABC) o wadze min. 6 kg i pianową przeznaczoną do gaszenia pozostałych mechanizmów kombajnu oraz apteczkę pierwszej pomocy.

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

REKLAMA

Agnieszka Plaskacz zastępca kierownika Placówki Terenowej KRUS w Raciborzu

w efekcie traci przytomność i umiera. W przypadku podejrzenia występowania czadu, należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, a osobę zaczadzoną jak najszybciej wynieść na świeże powietrze, rozluźnić ubranie i niezwłocznie wezwać służby ratownicze. Jeśli poszkodowany nie oddycha, należy przystąpić do sztucznego oddychania i masażu serca. Zatruciom można zapobiec, zapewniając prawidłową wentylację pomieszczeń, w których występuje spalanie. Służy temu systematyczne dokonywanie przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych, utrzymywanie drożności kratek wentylacyjnych i otworów nawiewowych, częste wietrzenie pomieszczeń, gdzie odbywa się spalanie oraz umożliwienie swobodnego odpływu spalin. Warto też pamiętać o okresowych kontrolach stanu urządzeń grzewczych, instalacji wentylacyjnej i kominów. Czynności te powinni wykonywać uprawnieni fachowcy. Wskazane jest również zainstalowanie czujki tlenku węgla. To niedrogie i proste w obsłudze urządzenie ostrzega o zagrożeniu, ratując życie. Po zakończeniu szkoleń w celu utrwalenia wiedzy na temat BHP w rolnictwie i ochrony ppoż. w gospodarstwach rolnych raciborska placówka KRUS zorganizowała konkursy dla rolników pn. „Rolnik wiedzę ma i o BHP dba”, w których głównymi nagrodami były ufundowane przez KRUS czujniki tlenku czadu.

Modernizacja w gospodarstwach – w marcu kolejny nabór wniosków

uż w marcu ruszy drugi nabór z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” PROW na lata 2014-2020. Jakie są zasady przyznawania pomocy ﬁnansowej? – przypomniał rolnikom powiatu raciborskiego Franciszek Matula z mikołowskiego oddziału Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie. Szkolenia zorganizował w kilku najbardziej rolniczych gminach Raciborszczyzny, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu. ARiMR przyjmując po raz pierwszy wnioski od 19 października do 17 listopada ub.r., w sumie zarejestrował ich 2471, a wartość wsparcia oszacowana została na ponad 957 mln zł. W województwie śląskim można było składać wnioski na inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 oraz na modernizację gospodarstw rolnych. Jesienią najwięcej wniosków, bo 62 proc. wpłynęło na rozwój produkcji mleka, 26 proc. na rozwój produkcji bydła opasowego i 12 proc. rozwój produkcji prosiąt. Zakres pomocy dla rolników W marcu czeka na rolników kolejny nabór wniosków na racjonalizację technologii produkcji, wprowadzanie innowacji, zmiany proﬁlu produkcji, zwiększenie skali produkcji, poprawę jakości produkcji lub zwiększenie wartości dodanej produktu (obszar D), ale także na rozwój produkcji prosiąt (obszar A), mleka krowiego (obszar B) i hodowlę bydła (C). O wsparcie może starać się rolnik, który musi być posiadaczem gospodarstwa rolnego o powierzchni co najmniej 1 ha i nie większym niż 300 ha gruntów ornych, sadów, łąk trwałych, pastwisk trwałych, gruntów ornych zabudowanych, gruntów pod stawami i grunty pod rowami lub jeśli jest w posiadaniu nieruchomości rolnej służącej do prowadzenia specjalnej produkcji rolnej w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Osoby wspólnie wnioskujące powinny zawrzeć umowę wspólnego użytkowania maszyn na co najmniej 7 lat. Zakup maszyn i urządzeń, czy też budowa, remont połączony z modernizacją budynków służących do produkcji rolnej ma być uzasadniony ekonomicznie i organizacyjnie. Wnioskowana kwota przyznana zostanie bezpośrednio osobom, z uwzględnieniem proporcji użytkowania przez nie np. sprzętu rolniczego. Prowadzona w gospodarstwie działalność musi mieć charakter zarobkowy w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Rolnik musi udokumentować, że uzyskał

Franciszek Matula (w środku) z mikołowskiego oddziału ŚODR w Częstochowie doradzał rolnikom w sprawie możliwości pozyskania środków unijnych na modernizację gospodarstw. Spotkanie otworzył wójt Alojzy Pieruszka, a zorganizował je kierownik PZDR w Raciborzu Kazimierz Lach (z lewej)

przychód ze sprzedaży produktów rolnych w wysokości co najmniej 5 tys. zł. Każde gospodarstwo powinno posiadać numer ewidencyjny. Warunki, jakie musi spełnić rolnik W przypadku rozwoju produkcji prosiąt, na dzień złożenia wniosku o płatność, w gospodarstwie musi być co najmniej 50 macior (obszar A), a w przypadku rozwoju produkcji bydła mlecznego – co najmniej 25 krów mlecznych (obszar B). Nie ma ograniczenia w rozwoju produkcji bydła opasowego (obszar C). Pomoc można uzyskać też na inwestycje związane z racjonalizacją technologii produkcji, wprowadzeniem innowacji, zmianą proﬁlu produkcji, zwiększeniem skali produkcji, poprawą jakości produkcji, zwiększeniem wartości dodanej produkcji (obszar D). Wsparciem mogą zostać objęte inwestycje wyłącznie o charakterze rolniczym. Nie można rozwijać produkcji, która nie znajduje rynków zbytu. Pomocy nie można natomiast uzyskać na drób, chyba że będzie to chów ekologiczny lub przejście z chowu konwencjonalnego na ekologiczny. W nowym rozdaniu PROW 2014-2020, każda inwestycja musi doprowadzić do wzrostu dochodu o 10 proc. w stosunku do roku bazowego (GVA). Dotyczy to również zakupu maszyn, co może spowodować pewne trudności, bo jak uzasadnić wzrost dochodu kupując np. super wyposażony ciągnik? Być może uda się przekonać agencję, jeśli zakup ciągnika będzie

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

związany ze skalą produkcji, czyli rolnik powiększył skokowo gospodarstwo lub ze zmianą technologii produkcji powodującą wzrost plonów. Trzeba pamiętać, aby ten przyrost dochodu wynikał z prowadzonej ewidencji rozchodów i przychodów. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa Po środki z modernizacji gospodarstw mogą ubiegać się rolnicy, których wielkość ekonomiczna gospodarstwa (SO) wynosi od 10 tys. do 200 tys. euro. Warunku wielkości minimalnej nie muszą spełniać osoby wspólnie wnioskujące, jeśli suma wielkości ekonomicznych gospodarstw tych osób wynosi co najmniej 15 tys. euro, a w roku złożenia wniosku o płatność końcową gospodarstwo każdej z tych osób osiągnie wielkość ekonomiczną wynoszącą co najmniej 10 tys. euro. W przypadku rozwoju bydła mlecznego, pomoc może być przyznana, jeśli wielkość ekonomiczna gospodarstwa jest nie większa niż 200 tys. euro, a w gospodarstwie jest co najmniej 25 krów mlecznych lub w gospodarstwie jest 15 krów mlecznych, ale do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną ich liczba wzrośnie co najmniej do 25. Krów mlecznych może nie posiadać młody rolnik pod warunkiem, że do dnia złożenia wniosku o płatność końcową liczba krów mlecznych wyniesie co najmniej 25, a wielkość ekonomiczna gospodarstwa osiągnie co najmniej 10 tys. euro. Pod uwagę przy wielkości ekonomicznej bierze się grunty, do których przyznano płatności obszarowe, w roku, w którym

składany jest wniosek. Dlatego przedkładając wniosek w marcu, najlepiej wypełnić również wniosek obszarowy. Dane w nich zawarte powinny się zgadzać. Warto też we wniosku podać uprawy, inaczej na rolniku spocznie obowiązek udokumentowania, co rosło na jego polu. W przypadku posiadanego stada, trzeba wyliczyć stany średnie i na tej podstawie ustalona zostanie wielkość ekonomiczna. Wysokość limitów Inwestycje mogą być realizowane w jednym lub dwóch etapach. Pomoc przyznaje się do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu wynosi maksymalnie 500 tys. zł (dotyczy obszarów A, D). – 200 tys. zł w przypadku operacji obejmującej inwestycje nie związane bezpośrednio z budową, modernizacją budynków inwentarskich, ich wyposażeniem lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażeniem lub budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach prowadzących produkcję zwierzęcą, w tym ich wyposażeniem (obszar D); – w obszarze rozwoju produkcji prosiąt (obszar A) limit wynosi 900 tys. zł. Limity nie łączą się. Pomoc przyznaje się na operacje o planowanej wysokości kosztów kwaliﬁkowanych powyżej 50 tys. zł. Informacja o naborze wniosków podana zostanie do publicznej wiadomości nie później niż 30 dni przed dniem planowanego rozpoczęcia terminu ich składania. Ewa Osiecka

luty 2016

Skuteczność fungicydów zastosowanych w fazie BBCH 61-62 przeciwko zgniliźnie twardzikowej Małgorzata Jędryczka, Joanna Kaczmarek Instytut Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk, Poznań Zgnilizna twardzikowa to jedna z najgroźniejszych chorób rzepaku ozimego i jarego w Polsce i na świecie. Straty plonu powodowane jej występowaniem szacowane są na setki milionów dolarów. W niektórych krajach, takich jak np. Chiny wykazano, że co roku ponad 50% roślin rzepaku wykazuje objawy porażenia i odnotowuje się średnio około 9% strat plonu! W Polsce zależą one od sezonu (pogody), odmiany oraz regionu i mogą być tak silne, że założenie plantacji przynosi straty zamiast zysków. Zgniliznę twardzikową wywołuje grzyb Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary. Na podstawie wieloletnich badań epidemiologicznych prowadzonych przez Instytut Genetyki Roślin PAN ustalono, że w naszym kraju występuje silna synchronizacja kwitnienia rzepaku ozimego i zarodnikowania grzyba wywołującego tę chorobę. Warunki sprzyjające kwitnieniu rzepaku jednocześnie przyczyniają się do rozwoju grzyba. W owocnikach zwanych apotecjami tworzą się worki, a w nich bardzo liczne zarodniki workowe, tak zwane askospory. Po uzyskaniu dojrzałości przez owocnik miliony zarodników wydobywają się pod wielkim ciśnieniem z malutkiego kapelusza o średnicy kilku milimetrów i w formie „chmury” roznoszone są po całym terenie. Im silniejszy wiatr, tym większy zasięg rozrzutu zarodników. Oczywiście najwięcej askospor osiada w promieniu kilku do kilkunastu metrów od źródła powstania, ale wiele zarodników może porazić rośliny nawet w odległościach mierzonych w kilometrach. Sukces patogena zależy od pogody panującej w czasie rozprzestrzeniania się zarodników. Grzyb powodujący zgniliznę twardzikową na rzepaku został ewolucyjnie przystosowany do „rozsiewania zarodników” w okresie stosunkowo suchym. W ciepłym powietrzu zarodniki unoszone są wyżej i dzięki temu rozprzestrzeniają się na większe odległości. Jeśli w okolicy znajdują się plantacje kwitnącego rzepaku, na którego płatki opadły zarodniki, to wyłożenie tych płatków na specjalne pożywki wskaźnikowe pokaże, jak bardzo zagrożona jest dana plantacja. Im więcej płatków rzepaku, na których rozwijają się te groźne grzyby, tym większe prawdopodobieństwo, że rośliny na plantacji ulegną porażeniu. Szczególną ostrożność należy wykazać, kiedy barometr „idzie w dół”. Dlaczego się tak dzieje? Dlatego, że płatki z przylepionymi do nich i kiełkującymi w strzępki zarodnikami, opadną wtedy z kwiatostanu i przykleją się do blaszek liściowych, ogonków, łodyg i w kąty liści. Na wilgotnym podłożu roślinnym grzyb S. sclerotiorum będzie głównie czerpał „pokarm” z łatwo i szybko rozkładających się płatków. Zwilżenie powierzchni liści powoduje, iż płatki przyklejają się do nich i długo pozostają w danym miejscu, czasami aż do swojego pełnego rozkładu. Wtedy grzybnia przerasta do tkanek liści i łodyg, powoduje ich przedwczesne zasychanie i obniża plon. Łodygi rzepaku silnie porażone przez grzyb S. sclerotiorum mają charakterystyczne śnieżnobiałe zabarwienie.

Badania prowadzone w naszym Instytucie w ostatnich trzech sezonach (od 2011/2012 do 2013/2014) wykazały, że istnieje korelacja pomiędzy obﬁtością inokulum obecnego na płatkach rzepaku, nasileniem zgnilizny twardzikowej oraz plonem nasion rzepaku. W sezonie 2013/2014 najwyższe stężenie inokulum chorobotwórczego grzyba S. sclerotiorum stwierdziliśmy w okresie zbieżnym z fazą BBCH 63, następnie liczba porażonych płatków uległa obniżeniu do kilku procent (BBCH 67 i kolejne, patrz wykres). Badania prowadziliśmy na dwóch odmianach rzepaku i stwierdziliśmy, że w początkowej fazie półkarłowa odmiana miała silniej porażone płatki aniżeli odmiana o tradycyjnym typie wzrostu, prawdopodobnie z powodu bardziej zwartych kwiatostanów. Natomiast na odmianie tradycyjnej grzyb rozwijał się dłużej, co mogło być spowodowane mniej gwałtownym, bardziej rozłożonym w czasie okresem kwitnienia.

Procent porażonych płatków rzepaku

40 35 30 25 20 15 10 5 0 H6

C BB

CH BB

odmiana półkarłowa

odmiana tradycyjna

W trakcie wegetacji wzrastała liczba porażonych roślin i nasilały się objawy choroby; w fazach BBCH 68-79 proces ten był gwałtowny, a następnie od fazy BBCH 79 był nieznaczny. Badane przez nas preparaty ﬁrmy Bayer, w tym Propulse® 250 SE oraz Traper® 250 EC w dawce 1 l/ha charakteryzowały się bardzo dużą, statystycznie istotną skutecznością działania. W przypadku Propulse 250 SE średnia skuteczność działania preparatu wynosiła 93%, a po obniżeniu dawki preparatu do 0,8 l/ha skuteczność wynosiła 86%. Skuteczność preparatu Traper 250 EC w dawce 1 l/ha wynosiła średnio 91%. Skuteczność preparatów zależała od terminu zabiegu i oceny, początkowego porażenia danej odmiany oraz zwartości łanu. Plon nasion rzepaku był statystycznie istotnie wyższy o 6-20% niż wariant kontrolny, nieopryskiwany wymienionymi fungicydami.

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj zalecanych środków bezpieczeństwa.

Bayer CropScience, Al. Jerozolimskie 158, 02-326 Warszawa, 36 22 12,572 fax 36 22 03 572 36 03 Bayer Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 158, 02-326 Warszawa, tel. 22 tel. 57222 36 572 12, fax

luty 2016

www.bayercropscience.pl www.agro.bayer.com.pl

AGRONOWINY • Miesięcznik dla rolników

Dlatego też efektywność takiego nawożenia jest wielokrotnie wyższa niż doglebowego. Szybkie uzupełnienie występujących niedoborów pozwala wyrównać zachwiane proporcje i znacznie zwiększyć dostępność NPK z gleby. Dolistne dostarczenie ważnych składników w krytycznych momentach rozwoju rośliny daje dodatkowy czynnik plonotwórczy. Mikroelementy w nawozach NAVI® są schelatyzowane EDTA, dzięki czemu w roztworze wodnym nie powstają osady, nie dochodzi do wytrąceń zawartych w nawozie mikroskładników i są one w pełni wchłaniane przez rośliny.

�� !�� "�� "�� "��"� !�#��$�� !�#��%��

��

Dolistne dokarmianie roślin stało się integralną częścią nowoczesnych technologii uprawy roślin. Pozwala ono na maksymalne wykorzystanie potencjału plonotwórczego roślin. Często brak mikroelementów w glebie uniemożliwia roślinie pełne wykorzystanie innych, dobrze dostępnych składników pokarmowych. Pobieranie podstawowych makroelementów nierzadko jest zakłócane przez warunki stresowe takie jak: niskie temperatury, nadmiar wilgotności w glebie lub susza. Natomiast składniki dostarczone dolistnie od razu mogą zostać użyte przez roślinę.

� ��

Dolistne nawożenie roślin

��

Technologia nawozów NAVI®, zawierających nanocząsteczki, gwarantuje:

bardziej intensywny wzrost roślin zwiększony plon zwiększoną odporność roślin na choroby wzrost tolerancji na warunki stresowe sprawdzoną skuteczność szybkie wchłanianie składników pokarmowych  środki zwilżające      

 substancje zabezpieczające mikrokropelki preparatu przed wyparowaniem, zanim osiągną powierzchnię liścia  środki powierzchniowo czynne umożliwiające równomierne pokrycie liści cieczą roboczą  środki podnoszące przyczepność preparatu

Nawozy NAVI® są dostępne wyłącznie w sieci sprzedaży Chempestu. Zapraszamy do naszych Punktów Sprzedaży, gdzie dostępna jest szeroka paleta produktów oraz programy ochrony upraw z najlepszymi, sprawdzonymi rozwiązaniami. Więcej informacji oraz dane kontaktowe na www.chempest.pl, tel. 32/412-50-00.

��

HURTOWNIA TORA ul. Mickiewicza 34, 47-411 Rudnik • • • • • •

Ogrzewanie podłogowe Instalacje wod-kan USŁUGI INSTALACYJNE Montaż kotłów C.O. tel.: 32 410 52 69 Drenaż opaskowy tel.: 693 867 604 Systemy solarne Klimatyzacje